Ν. ΓΛΩΣΣΑ - ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ - ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ: Σχέσεις Αλληλεπίδρασης

Κείμενο 1

Πως η τεχνολογία επηρεάζει τις σχέσεις μας;

   (1) Η τεχνολογία δεν επηρεάζει απλά τις σχέσεις των σύγχρονων ζευγαριών αλλά είναι πλέον ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των ανθρώπων που διαμορφώνει τον τρόπο που επικοινωνούν, που κάνουν νέες γνωριμίες και ερωτεύονται. Σύμφωνα με την έρευνα που έκανε το αμερικάνικο Pew Research Center, το 38% των ανθρώπων –το οποίο υπολογίζεται στο 11% του πληθυσμού- που δεν είναι δεσμευμένοι έχουν χρησιμοποιήσει εφαρμογές στο κινητό τους ή διαδικτυακές σελίδες για νέες γνωριμίες. Πώς όμως οι νέοι αυτοί τρόποι γνωριμιών και επικοινωνίας επηρεάζουν τις σχέσεις των ανθρώπων και πως διαμορφώνουν την κοινωνικότητα και την σύνδεση που έχουμε με τους άλλους;

  (2) Οι λάτρεις της τεχνολογίας πιστεύουν ότι οι σχέσεις έχουν βελτιωθεί, αφού η τεχνολογία προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για νέες γνωριμίες αλλά και διαρκή επικοινωνία με τον σύντροφό μας. Εντούτοις, υπάρχουν και αυτοί που πιστεύουν ότι η τεχνολογία δεν επιτρέπει στους ανθρώπους να έρθουν πιο κοντά, να έχουν μια ουσιαστική επικοινωνία και πιο σοβαρές σχέσεις.

 (3)  Σύμφωνα με την Julie Spira, ειδική σε θέματα online γνωριμιών, που μίλησε στο περιοδικό Men’s Journal, «το πιο σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι ο μόνος τρόπος να διαμορφώσουμε επιτυχημένες σχέσεις μέσω διαδικτύου είναι να μεταφέρουμε τη σχέση από το διαδίκτυο στην «πραγματική» ζωή όσο το δυνατόν πιο γρήγορα». Για αυτό προτείνει σε όσους χρησιμοποιούν την τεχνολογία για νέες γνωριμίες να φροντίζουν ώστε να δημιουργήσουν ένα αληθινό προφίλ με πληροφορίες που τους χαρακτηρίζουν εκείνη τη στιγμή και φυσικά να μην γράφουν ψέματα για την ηλικία, τα κιλά ή τα ενδιαφέροντα.

  (4) Το διαδικτυακό φλερτ, όχι μόνο μπορεί να μας οδηγήσει σε λάθος ανθρώπους, αλλά υστερεί ως προς την άμεση επικοινωνία. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Paul Eastwick, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Τέξας, «η εντύπωση που διαμορφώνουν οι άνθρωποι από το προφίλ των άλλων δεν έχει καμία σχέση με τη δημιουργία σχέσεων», δηλαδή η χημεία που δημιουργείται online ανάμεσα σε δύο ανθρώπους μπορεί να μην υπάρχει σε μια τετ-α-τετ συνάντηση. «Θα μπορούσες να επιλέξεις το τέλειο προφίλ κάποιου αλλά όταν του μιλήσεις στο τηλέφωνο, να μην μπορείτε καν να έχετε μια κανονική συζήτηση», λέει ο καθηγητής.

  (5) Η τεχνολογία μας δίνει την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε με περισσότερους και διαφορετικούς ανθρώπους αλλά τελικά μπορεί να δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα στις ήδη υπάρχουσες σχέσεις μας. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η τεχνολογία μπορεί να μας απομακρύνει από τον σύντροφό μας, τους φίλους μας αλλά και την ευκαιρία να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά με κάποιον, να παρατηρήσουμε τις εκφράσεις του χωρίς να δημιουργηθούν θέματα εμπιστοσύνης ή παρεξηγήσεων. «Οι άνθρωποι δεν κοιτούν ο ένας τον άλλο» λέει η Shirley Zussman, ειδική σε θέματα σχέσεων, στο Man’s Journal, προτείνοντας να χρησιμοποιούμε την τεχνολογία με πιο έξυπνους τρόπους, όπως για παράδειγμα να χρησιμοποιούμε το τηλέφωνο αντί του email ή του μηνύματος, ώστε να υπάρχει πιο ουσιαστική επικοινωνία.

Πηγή: "Η Καθημερινή", ηλεκτρονική έκδοση (2015): https://www.kathimerini.gr/816920/article/gynaika/sxeseis/pws-h-texnologia-ephreazei-tis-sxeseis-mas

  

Κείμενο 2 (Πίνακας ζωγραφικής)

The Lovers II, 1928 by Rene Magritte

(Οι Εραστές ΙΙ, 1928 του Ρενέ Μαγκρίτ)

Στον πίνακα «Οι Εραστές ΙΙ» ο Μαγκρίτ έχει φιλοτεχνήσει δύο φιγούρες με τα πρόσωπα καλυμμένα από ένα λευκό πανί. Οι δύο ερωτευμένοι προσπαθούν να φιληθούν, αλλά μάταια. Ένα λευκό πανί –που μοιάζει με σάβανο- καλύπτει τα πρόσωπα τους, καθιστώντας τους ανίκανους να ακουμπήσουν πραγματικά ο ένας τα χείλη του άλλου. Το ύφασμα είναι σαν να διαχωρίζει τις μορφές για πάντα.

Πηγή: Η ιστορία πίσω από τον πίνακα: Οι Εραστές ΙΙ του Ρενέ Μαγκρίτ, Culturenow.gr (2019) :https://www.culturenow.gr/h-istoria-piso-apo-ton-pinaka-oi-erastes-ii-toy-rene-magkrit/

✻

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑ Α΄:
1) Αφού μελετήσετε το Κείμενο 1, να αποδώσετε συνοπτικά (80 - 100 λέξεις) τις απόψεις που παραθέτει ο αρθρογράφος, τόσο των υπερασπιστών της τεχνολογίας όσο και των αντιπάλων της ως προς το ρόλο που διαδραματίζει η τεχνολογία σήμερα στις ανθρώπινες σχέσεις. (Μονάδες 15)

2) Σε μια παράγραφο 60 - 80 λέξεων να παρουσιάσετε τις απόψεις εκείνων που, σύμφωνα με το Κείμενο 1, πιστεύουν ότι η τεχνολογία λειτουργεί εις βάρος των ανθρωπίνων σχέσεων. (Μονάδες 15)


ΘΕΜΑ Β΄:

1) Ποιοι είναι οι κίνδυνοι, σύμφωνα με το Κείμενο 1, που η τεχνολογία μπορεί να επιφέρει στις ανθρώπινες σχέσεις; Να εντοπίσετε τα σχετικά χωρία στο κείμενο. (Μονάδες 10)

2) Με ποιους τρόπους, σύμφωνα με το Κείμενο 1, μπορούν να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές επιδράσεις της τεχνολογίας στις ανθρώπινες σχέσεις; (Μονάδες 10)

3) Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί ο αθρογράφος του Κειμένου 1 για να πείσει τους αναγνώστες του; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας, επιλέγοντας κάθε φορά ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα από το κείμενο. (Μονάδες 15)

4) Στο Κείμενο 1 γίνεται ευρεία χρήση επίκλησης στην αυθεντία. Να ερμηνεύσετε την επιλογή αυτή του συντάκτη. (Μονάδες 10)

5) Σε ποιο αναγνωστικό κοινό απευθύνεται, κατά τη γνώμη σας, το Κείμενο 1; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με αναφορές σε κειμενικούς δείκτες και λεξικογραμματικές επιλογές. (Μονάδες 15)

6) Να εντοπίσετε τον τρόπο ανάπτυξης της 2ης παραγράφου του Κειμένου 1. Γιατί νομίζετε ότι ο αρθρογράφος επέλεξε τον συγκεκριμένο τρόπο; (Μονάδες 10)

7) Να σχολιάσετε την επιλογή του α' πληθυντικού προσώπου από τον συντάκτη στο μεγαλύτερο μέρος του Κειμένου 1. (Μονάδες 10)

8) Για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του Κειμένου 1 να γράψετε δύο προτάσεις ή δύο περιόδους· στη μία να χρησιμοποιείται η λέξη δηλωτικά (κυριολεκτικά) και στην άλλη συνυποδηλωτικά (μεταφορικά). (Μπορείτε να διαφοροποιήσετε τα ουσιαστικά ως προς την πτώση και τον αριθμό, και τα επίθετα ως προς το γένος, την πτώση και τον αριθμό.)  (Μονάδες 10)

9) Ποιο πιστεύετε πως είναι το θέμα του πίνακα "Οι Εραστές ΙΙ" του Ρενέ Μαγκρίτ (Κειμένο 2); Να δώσετε έναν δικό σας τίτλο για τον πίνακα. (Μονάδες 15)

10) Πώς κρίνετε τον πίνακα "Οι Εραστές ΙΙ" του Ρενέ Μαγκρίτ (Κειμένο 2) ως προς την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα και τον κριτικό στοχασμό; Ποια επίδραση μπορεί να έχει στους αναγνώστες; (Μονάδες 15) 

11) Πώς συνδέεται η άποψη: «Οι άνθρωποι δεν κοιτούν ο ένας τον άλλο» της Shirley Zussman (Κείμενο 1)  με τον πίνακα "Οι Εραστές ΙΙ" του Ρενέ Μαγκρίτ (Κειμένο 2); Να αναπτύξετε την άποψή σας σε ένα κείμενο 100 - 200 λέξεων. (Μονάδες 15)

ΘΕΜΑ Δ' (ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ):
Επιχειρηματολογικό κείμενο - άρθρο αναρτημένο στην ιστοσελίδα του σχολείου
Ρόλος: Τελειόφοιτος Λυκείου
Αποδέκτες: Ευρύ κοινό 
 

ΘΕΜΑ:  Να αναφέρετε: α) τα αίτια που οδηγούν σε κρίση τις ανθρώπινες σχέσεις στην εποχή μας και β) τι πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι προκειμένου να βελτιώσουν τις σχέσεις και την επικοινωνία τους. Να αξιοποιήσετε στο άρθρο σας στοιχεία από το Κείμενο 1 και τον πίνακα του Μαγκρίτ (Κείμενο 2).  (Μονάδες 30)

 ❋

Επιχειρηματολογικό κείμενο - Επιστολή φιλική

Ρόλος: Τελειόφοιτος Λυκείου

Αποδέκτες: Ένας καθηγητής σας, που έχει φύγει στο εξωτερικό και με τον οποίο είχατε έναν ιδιαίτερο δεσμό.

ΘΕΜΑ: Περιγράφετε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζετε καθημερινά στις σχέσεις σας με τους φίλους και τους συνομηλίκους σας και, επίσης, προσπαθείτε να αιτιολογήσετε γιατί, κατά τη γνώμη σας, υπάρχουν αυτές οι δυσκολίες. Σκοπός της επιστολής είναι να ζητήσετε συμβουλές, προκειμένου να βελτιώσετε την επικοινωνία και τις σχέσεις σας. Στην επιστολή σας μπορείτε να αξιοποιήσετε στοιχεία από το Κείμενο 1.   (Μονάδες 30)