Ενότητα: Αναπαραστάσεις του διαφορετικού Άλλου
Κείμενο 1
«Όσο ωριμάζουμε γινόμαστε και πιο νέοι...»
Στο βιβλίο του «Ωριμάζοντας γινόμαστε όλο και νεότεροι: Παρατηρήσεις και ποιήματα σχετικά με τα γηρατειά» ο μεγάλος στοχαστής και συγγραφέας Έρμαν Έσσε συμφιλιώνεται με τα γηρατειά κι ανακαλύπτει ότι «η αλήθεια είναι ένα τυπικά νεανικό ιδεώδες», ενώ αντίθετα η αγάπη είναι ιδεώδες του ώριμου ανθρώπου.
(1) Οι άνθρωποι που όταν είναι νέοι μπορεί κανείς να τους φανταστεί απίστευτα γέρους, αυτοί ακριβώς κάνουν και τους καλύτερους γέρους. Το ότι στους νέους ανθρώπους αρέσει να επιδεικνύονται λιγάκι και ταυτόχρονα μπορεί να τολμούν κάποια πράγματα, κάτι που οι γέροι δεν μπορούν πια να κάνουν, τελικά δεν είναι ανυπόφορο.
(2) Τα πράγματα όμως γίνονται άσχημα εκείνη την ολέθρια στιγμή που ο γέρος, ο αδύναμος, ο συντηρητικός, ο φαλακρός, ο οπαδός της παλιάς μόδας το παίρνει προσωπικά και μονολογεί: το κάνουν σίγουρα για να με πειράξουν! Από τη στιγμή αυτή τα πράγματα γίνονται ανυπόφορα κι αυτός που σκέφτεται έτσι είναι χαμένος.
(3) Το να τονίζουμε ή να οργανώνουμε τα νιάτα δεν το συμπαθούσα ποτέ. Νέοι και γέροι υπάρχουν τελικά μόνο μεταξύ των μέτριων ανθρώπων. Όλοι οι προικισμένοι και πιο ξεχωριστοί άνθρωποι είναι πότε γέροι και πότε νέοι, έτσι όπως είναι πότε χαρούμενοι και πότε λυπημένοι. Δουλειά των μεγαλυτέρων είναι να χειρίζονται την ικανότητά τους ν' αγαπούν πιο ελεύθερα, πιο παινιδιάρικα, πιο έμπειρα, πιο καλοσυνάτα απ' ό,τι τα νιάτα μπορούν.
(4) Τα γηρατειά κρίνουν πάντα με ευκολία τους νέους ως μικρομέγαλους. Όμως τα γηρατειά είναι αυτά που πάντα μιμούνται τη συμπεριφορά και τους τρόπους της νιότης, είναι τα ίδια φανατικά, είναι τα ίδια άδικα, μακαρίζουν τα ίδια τον εαυτό τους και είναι ελαφρώς προσβεβλημένα. Τα γηρατειά δεν είναι χειρότερα από τα νιάτα, ο Λάο Τσε δεν είναι χειρότερος από τον Βούδα, το μπλε δεν είναι χειρότερο από το κόκκινο. Τα γηρατειά υποτιμούνται μόνο όταν θέλουν να παραστήσουν τα νιάτα.
(5) Αυτό που εδώ και δεκαετίες με αηδιάζει είναι πρώτον η ανόητη λατρεία της νεότητας και της νεανικότητας, όπως αυτή ανθεί, για παράδειγμα, στην Αμερική, κι έπειτα ακόμα περισσότερο το να επιβάλλεται η νεότητα αυτή ως κοινωνικό στρώμα, ως κοινωνική τάξη, ως «κίνημα».
(6) Είμαι ένας παλιωμένος και συμπαθώ τα νιάτα, θα ήταν όμως ψέματα αν έλεγα ότι με ενδιαφέρουν ιδιαίτερα. Για τους ηλικιωμένους, τουλάχιστον σε εποχές τέτοιας μεγάλης δοκιμασίας όπως τώρα, υπάρχει μόνο ένα ενδιαφέρον ζήτημα: το ζήτημα του πνεύματος, της πίστης, του είδους της σκέψης και της ευλάβειας που δοκιμάζεται, που μπορεί να αντιμετωπίζει τον πόνο και τον θάνατο. Η αντιμετώπιση του πόνου και του θανάτου είναι καθήκον των γηρατειών. Το να είναι κανείς ενθουσιασμένος, να συμπαρασύρεται, να είναι ζωηρός, είναι ψυχική διάθεση της νεότητας. Μπορούν να είναι φίλοι, μιλούν όμως δύο γλώσσες.
(7) H Ιστορία γράφεται κυρίως από τους πρωτόγονους και από τους νέους, αυτοί φροντίζουν για την πρόοδο και την επιτάχυνση με την έννοια της κάπως θεατρικής φράσης του Νίτσε «Αυτό που θέλει να πέσει πρέπει και να το σπρώξουμε». (Εκείνος, ο υπερευαίσθητος, δεν θα μπορούσε ποτέ να δώσει αυτή τη σπρωξιά σ' έναν γέρο ή άρρωστο άνθρωπο ή ζώο). Χρειάζονται όμως πάντα, για να διατηρεί η Ιστορία και νησίδες ειρήνης και να παραμένει ανεκτή, και οι αναστολές και ο συντηρητισμός ως αντίρροπες δυνάμεις -αυτό το καθήκον πέφτει στους καλλιεργημένους και στους ηλικιωμένους.
(8) Αν λοιπόν ο άνθρωπος που σκεφτόμαστε κι επιθυμούμε ακολουθήσει άλλους δρόμους από τους δικούς μας και εξελιχθεί σε κτήνος ή μυρμήγκι, τότε παραμένει υποχρέωσή μας να βοηθήσουμε να επιβραδυνθεί όσο το δυνατό περισσότερο αυτή η διαδικασία. Ασυνείδητα αφήνουν μάλιστα οι μαχητικές δυνάμεις να υπάρχει στον κόσμο αυτή η αντίρροπη τάση, φροντίζοντας εκτός από τους εξοπλισμούς και τα προπαγανδιστικά μεγάφωνα -αν και αρκετά αδέξια- και τις πολιτιστικές επιχειρήσεις τους.
Έρμαν Έσσε, Ωριμάζοντας
γινόμαστε όλο και νεότεροι: Παρατηρήσεις και ποιήματα σχετικά με τα γηρατειά, (απόσπασμα), μετφ. Γιώτα Λαγουδάκου, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2008. Ανακτήθηκε από το διαδίκτυο.
γινόμαστε όλο και νεότεροι: Παρατηρήσεις και ποιήματα σχετικά με τα γηρατειά, (απόσπασμα), μετφ. Γιώτα Λαγουδάκου, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2008. Ανακτήθηκε από το διαδίκτυο.
Κείμενο 2
Το χάσμα των γενεών
(1) Είναι κοινός τόπος στους ανθρώπους της ώριμης ηλικίας να επικρίνουν τη συμπεριφορά των νεότερων και να επιχειρούν συγκρίσεις με τη δική τους νεότητα, όταν όλα, κατά τη γνώμη τους, ήταν καλύτερα και η ζωή και τα ήθη και ο πολιτισμός, ακόμα και η φύση. Ο πρώτος που αναφέρει αυτή τη στάση ενός ηλικιωμένου, σοφού ανθρώπου είναι ο Όμηρος. Ο Νέστορας, που είχε δει δύο γενιές ανθρώπων να περνούν και βασίλευε πια στην τρίτη, όταν αισθάνεται την ανάγκη να πάρει το λόγο και να μιλήσει στους εξαγριωμένους από θυμό πολεμάρχους, τον Αγαμέμνονα και τον Αχιλλέα, αρχίζει την παρέμβασή του με μιαν αναδρομή. Εγώ, λέει, είμαι μεγαλύτερος κι από τους δυο σας, πρέπει να με ακούσετε, γιατί έχω μιλήσει με άνδρες πολύ καλύτερούς σας, τέτοιους που δε θα ξαναδώ. Και αναφέρεται σε παλαιότερους ήρωες, τον Πειρίθουν, τον Καινέα και τον Θησέα. Αυτοί, λέει, ήταν παλικάρια που όμοιά τους δεν έχουν ξαναγίνει. Από τότε ως σήμερα κάθε γενιά επαναλαμβάνει μονότονα το ίδιο τροπάριο και φαίνεται πως το πιστεύει. [...]
(2) Η ίδια η βιολογική διαφορά των δύο οργανισμών, του παλιού και του νέου, τους οδηγεί σε διαφορετική θεώρηση του κόσμου και σε ανταγωνιστική στάση μέσα στη ζωή. Ο νέος κινείται προς τα εμπρός, ο ηλικιωμένος, όταν δε γυρίζει πίσω, προσπαθεί να συγκρατήσει το παρόν, αυτό που του εξασφαλίζει την ύπαρξή του, να συντηρήσει όσα κατόρθωσε να αποχτήσει. Η συντηρητική στάση είναι αυτονόητη για τον άνθρωπο μιας κάποιας ηλικίας, αφού αποτελεί συνάρτηση της συντήρησης της ίδιας του της ύπαρξης, που με τα χρόνια έχει εξαντλήσει πολλές από τις πιο ζωτικές δυνάμεις της και οδεύει προς την αναπόφευκτη φθορά. Είναι απόλυτα κατανοητή η στροφή των ώριμων προς το παρελθόν, προς την περίοδο εκείνη της ζωής τους «που είχαν και δύναμη και λόγο και ομορφιά». Η νοσταλγία των χρόνων εκείνων δεν αποτελεί συναισθηματική κατάσταση φευγαλέα και ρομαντική· αποτελεί ανάγκη βιολογική, για να δικαιώσει ολόκληρη την ανθρώπινη ζωή, που τώρα μόλις διαπιστώνει ο ώριμος πως είναι τρομακτικά σύντομη και αφάνταστα ωραία.
(3) Kαι ενώ ο ώριμος άνθρωπος κινείται προς τα περασμένα, ωραιοποιώντας καθετί που συνδέεται με τη δική του ωραία περίοδο της νιότης, ο νέος ατενίζει μπροστά, το μέλλον, και πιστεύει πως μπορεί και πρέπει να το κάνει καλύτερο από το παρόν. Ο νέος, με ακέραιες όλες τις δυνάμεις του, πιστεύει πως έχει τη δύναμη και την υποχρέωση να καταχτήσει τον κόσμο που ανοίγεται μπροστά στα έκπληκτα μάτια του. Και προπάντων νιώθει πως μπορεί και πρέπει να ζήσει αυτό που λέγεται ζωή, πρώτα και κύρια να ερωτευθεί...
(4) Και ενώ ο άνθρωπος φτάνει σε μια βιολογική πληρότητα αμέσως ύστερα από την εφηβεία του και τη διατηρεί ως τα χρόνια της ακμής του, η ανθρώπινη κοινωνία έχει οργανωθεί με τέτοιον τρόπο, ώστε η εξουσία, κάθε μορφής εξουσία, οικονομική, κοινωνική, πολιτική, πνευματική, να βρίσκεται στα χέρια των ανθρώπων που έχουν ξεπεράσει αυτό το στάδιο. Οι αποφάσεις ανήκουν σ' αυτούς που έχουν την ωριμότητα και την πείρα, όπως λέμε. Ξεχνούμε όμως πως οι αποφάσεις αυτές αφορούν ουσιαστικά τους άλλους, αυτούς που θα υποχρεωθούν να τις εκτελέσουν και να ζήσουν σύμφωνα μ' αυτές.
(5) Εμείς οι ώριμοι είμαστε τόσο σίγουροι για τη σοφία μας και την ορθότητα της κρίσης μας, ώστε θεωρούμε αστεία τη σκέψη πως θα μπορούσαν να αποφάσιζαν για μας οι νέοι των τριάντα χρόνων. Άλλοτε συνειδητά και άλλοτε χωρίς ίσως να το συνειδητοποιούμε, οι ώριμοι ενεργούμε εξουσιαστικά προς τους νεότερους, αρχίζοντας από την οικογένεια και καταλήγοντας στην πολιτεία. Και είναι ολότελα φυσική η αντιεξουσιαστική αντίδραση των νέων που εκδηλώνεται και σε προσωπικό επίπεδο απέναντι στο άμεσο περιβάλλον τους και σε ιδεολογικό και πολιτικό απέναντι σε όλες τις μορφές του κατεστημένου των ωρίμων. Όσο αιφνιδιάζονται οι γονείς με την αντίδραση των παιδιών τους, άλλο τόσο αιφνιδιάζονται και οι οργανισμοί, κομματικοί λ.χ., που βρίσκονται κάθε τόσο αντιμέτωποι με τις νεολαίες που ανήκουν σ' αυτούς. [...]
Mανόλης Ανδρόνικος, "Το χάσμα των γενεών", εφημ. Το Βήμα, 31/03/1985. Ανακτήθηκε από το Διαδίκτυο: http://politropi.greek-language.gr/keimeno/to-xasma-geneon/
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Α':
1) Να αποδώσετε συνοπτικά σε μια παράγραφο 60-80 λέξεων τις απόψεις του Έρμαν Έσσε (παράγραφοι 6-8) για το ρόλο που πρέπει να διαδραματίζουν οι ηλικιωμένοι σε κάθε εποχή και τη στάση που οφείλουν να έχουν απέναντι στους νέους (Μονάδες 15).
2) Να αποδώσετε περιληπτικά σε δύο περιόδους (60-80 λέξεις) τη διαφοροποίηση που, σύμφωνα με τον συγγραφέα του Κειμένου 2 Μ. Ανδρόνικο, υπάρχει ανάμεσα στην παλαιότερη και τη νέα γενιά (παράγραφοι 2-3) (Μονάδες 15).
3) Να αποδώσετε περιληπτικά (60-80 λέξεις) το περιεχόμενο των παραγράφων 4 και 5 του Κειμένου 2 χωρίς να προσθέσετε δικά σας σχόλια (Μονάδες 15).
ΘΕΜΑ Β':
1) Να ελέγξετε την ορθότητα ή το λάθος, σύμφωνα με το Κείμενο 1, των παρακάτω προτάσεων σημειώνοντας Σ (Σωστό) ή Λ (Λάθος). Να αιτιολογήσετε κάθε επιλογή σας σε μια σύντομη παράγραφο παραπέμποντας και στο κείμενο (Μονάδες 15).
α) Οι νέοι δεν συνηθίζουν να επιδεικνύονται.
β) Οι ξεχωριστοί άνθρωποι μπορούν να νιώθουν ότι δεν ανήκουν σε κάποια συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα.
γ) Όταν οι ηλικιωμένοι προσπαθούν να μιμηθούν τους νέους, συνήθως αντιμετωπίζονται επικριτικά.
δ) Οι ηλικιωμένοι οφείλουν να είναι ενθουσιώδεις, ζωντανοί και ν' αφήνονται να παρασυρθούν από τις χαρές της ζωής.
ε) Οι ηλικιωμένοι εκπροσωπούν τις συντηρητικές δυνάμεις που είναι χρήσιμες σε μια κοινωνία.
2) Ποιο είναι το πρωταρχικό καθήκον των γηρατειών, σύμφωνα με τον συγγραφέα του Κειμένου 1 (Μονάδες 10);
3) Ποια στάση υιοθετεί ο συγγραφέας του Κειμένου 1 απέναντι στους νέους και τη νεότητα γενικά; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας, λαμβάνοντας υπόψη και τους αντίστοιχους κειμενικούς δείκτες (Μονάδες 10).
4) Ποιον τρόπο πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας του Κειμένου 2 στην πρώτη (1η) παράγραφο για να πείσει τους αναγνώστες του; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 5).
5) Στο Κείμενο 2 να εντοπίσετε α) το πρόβλημα που απασχολεί τον συγγραφέα, β) τη θέση του γ) το συμπέρασμα να βρίσκεται στα χέρια των ανθρώπωνστο οποίο καταλήγει (Μονάδες 15).
6) Ποια αντίφαση επισημαίνει ο Μ. Ανδρόνικος στην ανθρώπινη κοινωνία στην τέταρτη (4η) παράγραφο του Κειμένου 2; Ποια είναι η στάση που υιοθετεί η ευρύτερη κοινωνική ομάδα απέναντι στους νέους (Μονάδες 10);
7) Ποια
θεωρεί ο συγγραφέας του Κειμένου 2 ως βασική αιτία του
χάσματος των γενεών; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 10).
8) Στην πρώτη (1η) παράγραφο του Κειμένου 2 χρησιμοποιείται από τον συγγραφέα ένα εκτεταμένο παράδειγμα. Να εξηγήσετε ποιος είναι ο ρόλος του στην προσπάθεια του συγγραφέα να πείσει τους δέκτες τους, λαμβάνοντας υπόψη σας τη θεωρία για τους τρόπους και τα μέσα πειθούς (Μονάδες 10).
9) Να σχολιάσετε τη φράση του Κειμένου 1 «Τα γηρατειά κρίνουν πάντα με ευκολία τους νέους ως μικρομέγαλους» σε μια παράγραφο 100 περίπου λέξεων (Μονάδες 10).
10) (Κείμενο 2): «Όσο
αιφνιδιάζονται οι γονείς με την αντίδραση των παιδιών τους, άλλο τόσο
αιφνιδιάζονται και οι οργανισμοί, κομματικοί λ.χ., που βρίσκονται κάθε
τόσο αντιμέτωποι με τις νεολαίες που ανήκουν σ' αυτούς.»: Να σχολιάσετε την παραπάνω άποψη σε μια παράγραφο 100 - 120 περίπου λέξεων (Μονάδες 10).
11) Το κείμενο του Μ. Ανδρόνικου (Κείμενο 2) γράφτηκε το 1985. Νομίζετε πως ισχύουν και σήμερα όσα υποστηρίζει ο συγγραφέας σ' αυτό; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 10).
12) Να εντοπίσετε τον τρόπο ανάπτυξης της τέταρτης (4ης) παραγράφου του Κειμένου 2. Γιατί νομίζετε ότι ο συγγραφέας επέλεξε τον συγκεκριμένο τρόπο (Μονάδες 10);
13) Πώς λειτουργεί η πρωτοπρόσωπη αφήγηση σε αρκετά σημεία του Κειμένου 1; Γιατί την επιλέγει, κατά την άποψή σας, ο συγγραφέας (Μονάδες 10);
14) Ποιο είναι το ρηματικό πρόσωπο που κυριαρχεί στην τελευταία (5η) παράγραφο του Κειμένου 2; Να ερμηνεύσετε την επιλογή του συγγραφέα, λαμβάνοντας υπόψη τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε το συγκεκριμένο άρθρο (Μονάδες 10).
15) «Εγώ,
λέει, είμαι μεγαλύτερος κι από τους δυο σας, πρέπει να με ακούσετε,
γιατί έχω μιλήσει με άνδρες πολύ καλύτερούς σας, τέτοιους που δε θα
ξαναδώ. [...] Αυτοί, λέει, ήταν παλικάρια που όμοιά τους δεν έχουν
ξαναγίνει.» Σε τι νομίζετε αποσκοπεί ο συγγραφέας του Κειμένου 2 με τη χρήση ευθέος λόγου στο σημείο αυτό; α) Να ξαναγράψετε το απόσπασμα σε πλάγιο λόγο, κάνοντας όλες τις απαραίτητες μετατροπές, β) Να εξετάσετε το επικοινωνιακό αποτέλεσμα που προκύπτει από τη μετατροπή (Μονάδες 15).
16) (Κείμενο 1): Να αιτιολογήσετε τη χρήση (Μονάδες 15):
α) των εισαγωγικών στη φράση «το να επιβάλλεται η νεότητα αυτή ως κοινωνικό στρώμα, ως κοινωνική τάξη, ως «κίνημα»»
β) της παρένθεσης στη φράση «(Εκείνος, ο υπερευαίσθητος, δεν θα μπορούσε ποτέ να δώσει αυτή τη σπρωξιά σ' έναν γέρο ή άρρωστο άνθρωπο ή ζώο)»
γ) της διπλής παύλας στη φράση «Ασυνείδητα
αφήνουν μάλιστα οι μαχητικές δυνάμεις να υπάρχει στον κόσμο αυτή η
αντίρροπη τάση, φροντίζοντας εκτός από τους εξοπλισμούς και τα
προπαγανδιστικά μεγάφωνα -αν και αρκετά αδέξια- και τις πολιτιστικές
επιχειρήσεις τους»
17) (Κείμενο 2): Να αιτιολογήσετε τη χρήση (Μονάδες 15):
α) των εισαγωγικών στη φράση «Είναι
απόλυτα κατανοητή η στροφή των ώριμων προς το παρελθόν, προς την
περίοδο εκείνη της ζωής τους «που είχαν και δύναμη και λόγο και
ομορφιά».»
β) της άνω τελείας στην περίοδο «Η
νοσταλγία των χρόνων εκείνων δεν αποτελεί συναισθηματική κατάσταση
φευγαλέα και ρομαντική· αποτελεί ανάγκη βιολογική, για να δικαιώσει
ολόκληρη την ανθρώπινη ζωή, που τώρα μόλις διαπιστώνει ο ώριμος πως
είναι τρομακτικά σύντομη και αφάνταστα ωραία.»
γ) των αποσιωπητικών στην περίοδο «Και προπάντων νιώθει πως μπορεί και πρέπει να ζήσει αυτό που λέγεται ζωή, πρώτα και κύρια να ερωτευθεί...»
18) (Κείμενο 1): Να κατατάξετε κλιμακωτά από τα ασθενέστερα στα ισχυρότερα τα συνώνυμα (Μονάδες 10):
α) ανυπόφορο, επώδυνο, ενοχλητικό, επιβαρυντικό, αβάστακτο
β) δυσάρεστη, ολέθρια, καταστροφική, οχληρή, επικίνδυνη
19) (Κείμενο 1): Να αντικαταστήσετε τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες συνώνυμες (Μονάδες 5):
α) Το να τονίζουμε ή να οργανώνουμε τα νιάτα δεν το συμπαθούσα ποτέ.
β) Δουλειά των μεγαλυτέρων είναι να χειρίζονται την ικανότητά τους...
γ) Όμως τα γηρατειά είναι αυτά που πάντα μιμούνται τη συμπεριφορά και τους τρόπους της νιότης...
δ) Είμαι ένας παλιωμένος και συμπαθώ τα νιάτα...
ε) Ασυνείδητα αφήνουν μάλιστα οι μαχητικές δυνάμεις να υπάρχει στον κόσμο αυτή η αντίρροπη τάση...
20) (Κείμενο 2): Να αποδώσετε με ισοδύναμες (νοηματικά) λέξεις ή φράσεις τα υπογραμμισμένα σημεία όπου ο λόγος χρησιμοποιείται μεταφορικά (Μονάδες 5).
α) Από τότε ως σήμερα κάθε γενιά επαναλαμβάνει μονότονα το ίδιο τροπάριο και φαίνεται πως το πιστεύει.
β) ...ο ηλικιωμένος, όταν δε γυρίζει πίσω, προσπαθεί να συγκρατήσει το παρόν...
γ) Ο
νέος, με ακέραιες όλες τις δυνάμεις του, πιστεύει πως έχει τη δύναμη
και την υποχρέωση να καταχτήσει τον κόσμο που ανοίγεται μπροστά στα
έκπληκτα μάτια του.
δ) ...η
εξουσία, κάθε μορφής εξουσία, οικονομική, κοινωνική, πολιτική,
πνευματική, να βρίσκεται στα χέρια των ανθρώπων που έχουν ξεπεράσει αυτό
το στάδιο.
ε) Οι αποφάσεις ανήκουν σ' αυτούς που έχουν την ωριμότητα και την πείρα, όπως λέμε.
21) (Κείμενο 2): Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω υπογραμμισμένες λέξεις, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία που έχουν στο κείμενο (Μονάδες 5).
α) Είναι κοινός τόπος στους ανθρώπους της ώριμης ηλικίας να επικρίνουν τη συμπεριφορά των νεότερων...
β) Η συντηρητική στάση είναι αυτονόητη για τον άνθρωπο μιας κάποιας ηλικίας...
γ) Kαι ενώ ο ώριμος άνθρωπος κινείται προς τα περασμένα, ωραιοποιώντας καθετί που συνδέεται με τη δική του ωραία περίοδο της νιότης...
δ) ...αυτούς που θα υποχρεωθούν να τις εκτελέσουν και να ζήσουν σύμφωνα μ' αυτές.
ε) ...οι ώριμοι ενεργούμε εξουσιαστικά προς τους νεότερους...
22) Να συγκρίνετε τα δύο κείμενα (1 και 2) ως προς τη στάση που υιοθετούν οι συγγραφείς τους απέναντι στους νέους. Να διατυπώσετε τις απόψεις σας σε μια παράγραφο 100 - 120 περίπου λέξεων.
ΘΕΜΑ Δ' (ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ):
Επιχειρηματολογικό κείμενο: Άρθρο στη σχολική εφημερίδα
Ρόλος: Μαθητής Λυκείου
Αποδέκτης: Ευρύτερο κοινό
ΘΕΜΑ: Λαμβάνοντας υπόψη τα κείμενα αναφοράς, στο άρθρο σας να παρουσιάσετε τους λόγους για τους οποίους, κατά τη γνώμη σας, οι ηλικιωμένοι συμπεριφέρονται επικριτικά στους νέους και ποιες συνέπειες έχει αυτή τους η συμπεριφορά (350 - 400 λέξεις) (Μονάδες 30).
✼
Επιχειρηματολογικό κείμενο: Ομιλία στην ολομέλεια της Βουλής των Εφήβων
Ρόλος: Μαθητής Λυκείου, έφηβος βουλευτής
Αποδέκτης: Ολομέλεια της Βουλής των Εφήβων - Ευρύτερο κοινό
ΘΕΜΑ: Συχνά οι νέοι παραπονιούνται για τον κόσμο που κληρονόμησαν από τους μεγάλους, ενώ η ώριμη γενιά θεωρεί τους νέους αχάριστους. Λαμβάνοντας υπόψη και τα κείμενα αναφοράς, στην ομιλία σας να παρουσιάσετε τις αιτίες, στις οποίες αποδίδετε τη διάσταση των γενεών, και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ τους (350 - 400 λέξεις) (Μονάδες 30).
