Κείμενο
Απ' το παράθυρο
Οδός... δεν έχει σημασία να μνημονευτεί, ούτε ο αριθμός, άλλωστε κάθε παράθυρο που κοιτάζει στο δρόμο την ίδια μοναξιά νιώθει. Παλιά, οι νοικοκυρές στόλιζαν το περβάζι με βασιλικό ή με κάποια μικρή γλάστρα, να φέρνει μέσα στο δωμάτιο, μαζί με τον φρέσκο αέρα, και μιαν υποψία αρώματος, να φρεσκάρει την ψυχή. Σήμερα όμως τα παράθυρα είναι κλειστά, σαν τον φόβο των ανθρώπων που έχει ριζώσει βαθιά μέσα τους και τους τρώει λίγο λίγο, μέρα με τη μέρα.
To δικό μου παράθυρο είναι από εκείνα τα παλιά, τα ξύλινα, με τη μεταλική πεταλούδα στο κέντρο για να ασφαλίζει. Παλιό, όσο και η γκρίζα πληγωμένη πολυκατοικία στο κέντρο της Αθήνας, παλιό όσο και οι μεντεσέδες που τρίζουν κάθε φορά που προσπαθώ ανεπιτυχώς να το ανοίξω. Κάθομαι με τις ώρες πίσω από την αραχνοΰφαντη κουρτίνα και χαζεύω τους περαστικούς, τα αυτοκίνητα, τους ενοίκους της απέναντι πολυκατοικίας, καμιά φορά και τη βροχή που πέφτει λέφτερη απ' τον ουρανό και καταλήγει στο σκούρο δρόμο, προσπαθώντας μάταια να τον ξεπλύνει. Κάθε μέρα η ίδια παράσταση αλλά με διαφορετικούς πρωταγωνιστές! Είναι να απορεί κανείς που, όλοι αυτοί οι ξένοι μεταξύ τους, γνωρίζουν ακριβώς το ίδιο σενάριο και το εκτελούν αφάνταστα σωστά, ο σκηνοθέτης πρέπει να είναι πάρα πολύ καλός...
Μερικές φορές σκέφτομαι να ανοίξω το παράθυρο και να βάλω τις φωνές σε όλους αυτούς απ' έξω,να τους πω να αλλάξουν δρόμο, να πάρουν τη ζωή τους αλλιώς, αλλά είμαι σίγουρος πως κανείς δε θα μ' ακούσει. Θα πουν πως ένας τρελός γέρος τους παροτρύνει να μην κάνουν ό,τι έκανε εκείνος και τώρα, χτυπημένος από τη μοναξιά, προσπαθεί να ξορκίσει όλα τα κακά που τον βρήκαν στη ζωή. Πού να ήξεραν όμως πως τα πράγματα δεν είναι έτσι, πως δε με νοιάζει καθόλου να τους μιλήσω για τα δικά μου λάθη. Το μόνο που θέλω είναι να καταλάβουν πως το μονοπάτι της ζωής κανείς πρέπει να το ζήσει μονάχα μια φορά, να μην το παίρνει κάθε πρωί και το βράδυ να γυρίζει πίσω στο ίδιο σημείο, αυτό δεν οδηγεί πουθενά και στο τέλος θα καταλήξουν αγκαλιά με τη θλίψη πίσω από κάποιο κλειστό παράθυρο να κοιτάζουν τους περαστικούς, τα αυτοκίνητα, τους ενοίκους της απέναντι πολυκατοικίας, καμιά φορά και τη βροχή που πέφτει λέφτερη απ' τον ουρανό και καταλήγει στο σκούρο δρόμο, προσπαθώντας μάταια να τον ξεπλύνει...
Προχτές το σούρουπο, πρέπει να είχε κρυφτεί ο ήλιος πίσω από τα βουνά αλλά δεν είμαι σίγουρος, γιατί είχα να δω βουνά κι ορίζοντα πολλά χρόνια, ένα νεαρό ζευγάρι είχε σταθεί έξω από την είσοδο της απέναντι πολυκατοικίας κι είχαν τυλιχτεί οι δυο τους σε ένα σώμα. Δεν μπορούσε κανείς να ξεχωρίσει πού άρχιζε και πού τελείωνε το αγόρι και το κορίτσι, η θέρμη τους ήταν τόσο μεγάλη, που σχεδόν έλιωνε τον ένα μέσα στον άλλο! Ο έρωτας προσωποποιημένος στην είσοδο μιας γκρίζας και λερωμένης πολυκατοικίας, που φιλοξενεί ανθρώπινα απομεινάρια ονείρων, ρομπότ μιας προκαθορισμένης καθημερινότητας χωρίς μέλλον. Κι εκείνα τα δυο παιδιά, αμφισβητώντας τα πάντα γύρω τους, αδιαφορώντας για τους ανθρώπους που περνούσαν από δίπλα, για τα αυτοκίνητα που έτρεχαν με μανία στο δρόμο, για τη βροχή που εκείνη την ώρα δίσταζε να πέσει στη γη, ερωτοτροπούσαν τόσο έντονα, σχεδόν με αυθάδεια απέναντι στην ανθρωπότητα ολόκληρη και με τόση φρεσκάδα που είχαν σχεδόν φέρει την άνοιξη καταμεσής του χειμώνα! Τούτο μακάρι να μπορούσαν να το δουν όλοι οι περαστικοί, όλοι οι κάτοικοι τούτης της πόλης που ζουν χωρίς να έχουν ζωή...
Δε μ' ενοχλεί που οι άνθρωποι, αν κι έχουν μάτια, δε βλέπουν, ούτε που το παράθυρό μου δεν ανοίγει για να φωνάξω την αλήθεια που μου φανέρωσε η μοναξιά. Εκείνο όμως που με ενοχλεί είναι πως αν βγω εκεί έξω, θα ξεχάσω πως βρέθηκα στην πίσω μεριά τούτου του παλιού ξύλινου παραπετάσματος, θα χάσω τη διάθεση να φωνάξω, θα αδιαφορήσω για τον έρωτα που έχει ακόμα το κουράγιο να φυτρώνει μέσα στο τσιμέντο τούτης της πόλης, θα με ενοχλεί η βροχή που πέφτει λέφτερη από ψηλά και θα τρέχω να κρυφτώ κάτω απ' τα περβάζια της καθημερινότητας για να μη μ' αγγίξει και με μπολιάσει με λίγο ουρανό...
To δικό μου παράθυρο είναι από εκείνα τα παλιά, τα ξύλινα, με τη μεταλική πεταλούδα στο κέντρο για να ασφαλίζει. Παλιό, όσο και η γκρίζα πληγωμένη πολυκατοικία στο κέντρο της Αθήνας, παλιό όσο και οι μεντεσέδες που τρίζουν κάθε φορά που προσπαθώ ανεπιτυχώς να το ανοίξω. Κάθομαι με τις ώρες πίσω από την αραχνοΰφαντη κουρτίνα και χαζεύω τους περαστικούς, τα αυτοκίνητα, τους ενοίκους της απέναντι πολυκατοικίας, καμιά φορά και τη βροχή που πέφτει λέφτερη απ' τον ουρανό και καταλήγει στο σκούρο δρόμο, προσπαθώντας μάταια να τον ξεπλύνει. Κάθε μέρα η ίδια παράσταση αλλά με διαφορετικούς πρωταγωνιστές! Είναι να απορεί κανείς που, όλοι αυτοί οι ξένοι μεταξύ τους, γνωρίζουν ακριβώς το ίδιο σενάριο και το εκτελούν αφάνταστα σωστά, ο σκηνοθέτης πρέπει να είναι πάρα πολύ καλός...
Μερικές φορές σκέφτομαι να ανοίξω το παράθυρο και να βάλω τις φωνές σε όλους αυτούς απ' έξω,να τους πω να αλλάξουν δρόμο, να πάρουν τη ζωή τους αλλιώς, αλλά είμαι σίγουρος πως κανείς δε θα μ' ακούσει. Θα πουν πως ένας τρελός γέρος τους παροτρύνει να μην κάνουν ό,τι έκανε εκείνος και τώρα, χτυπημένος από τη μοναξιά, προσπαθεί να ξορκίσει όλα τα κακά που τον βρήκαν στη ζωή. Πού να ήξεραν όμως πως τα πράγματα δεν είναι έτσι, πως δε με νοιάζει καθόλου να τους μιλήσω για τα δικά μου λάθη. Το μόνο που θέλω είναι να καταλάβουν πως το μονοπάτι της ζωής κανείς πρέπει να το ζήσει μονάχα μια φορά, να μην το παίρνει κάθε πρωί και το βράδυ να γυρίζει πίσω στο ίδιο σημείο, αυτό δεν οδηγεί πουθενά και στο τέλος θα καταλήξουν αγκαλιά με τη θλίψη πίσω από κάποιο κλειστό παράθυρο να κοιτάζουν τους περαστικούς, τα αυτοκίνητα, τους ενοίκους της απέναντι πολυκατοικίας, καμιά φορά και τη βροχή που πέφτει λέφτερη απ' τον ουρανό και καταλήγει στο σκούρο δρόμο, προσπαθώντας μάταια να τον ξεπλύνει...
Προχτές το σούρουπο, πρέπει να είχε κρυφτεί ο ήλιος πίσω από τα βουνά αλλά δεν είμαι σίγουρος, γιατί είχα να δω βουνά κι ορίζοντα πολλά χρόνια, ένα νεαρό ζευγάρι είχε σταθεί έξω από την είσοδο της απέναντι πολυκατοικίας κι είχαν τυλιχτεί οι δυο τους σε ένα σώμα. Δεν μπορούσε κανείς να ξεχωρίσει πού άρχιζε και πού τελείωνε το αγόρι και το κορίτσι, η θέρμη τους ήταν τόσο μεγάλη, που σχεδόν έλιωνε τον ένα μέσα στον άλλο! Ο έρωτας προσωποποιημένος στην είσοδο μιας γκρίζας και λερωμένης πολυκατοικίας, που φιλοξενεί ανθρώπινα απομεινάρια ονείρων, ρομπότ μιας προκαθορισμένης καθημερινότητας χωρίς μέλλον. Κι εκείνα τα δυο παιδιά, αμφισβητώντας τα πάντα γύρω τους, αδιαφορώντας για τους ανθρώπους που περνούσαν από δίπλα, για τα αυτοκίνητα που έτρεχαν με μανία στο δρόμο, για τη βροχή που εκείνη την ώρα δίσταζε να πέσει στη γη, ερωτοτροπούσαν τόσο έντονα, σχεδόν με αυθάδεια απέναντι στην ανθρωπότητα ολόκληρη και με τόση φρεσκάδα που είχαν σχεδόν φέρει την άνοιξη καταμεσής του χειμώνα! Τούτο μακάρι να μπορούσαν να το δουν όλοι οι περαστικοί, όλοι οι κάτοικοι τούτης της πόλης που ζουν χωρίς να έχουν ζωή...
Δε μ' ενοχλεί που οι άνθρωποι, αν κι έχουν μάτια, δε βλέπουν, ούτε που το παράθυρό μου δεν ανοίγει για να φωνάξω την αλήθεια που μου φανέρωσε η μοναξιά. Εκείνο όμως που με ενοχλεί είναι πως αν βγω εκεί έξω, θα ξεχάσω πως βρέθηκα στην πίσω μεριά τούτου του παλιού ξύλινου παραπετάσματος, θα χάσω τη διάθεση να φωνάξω, θα αδιαφορήσω για τον έρωτα που έχει ακόμα το κουράγιο να φυτρώνει μέσα στο τσιμέντο τούτης της πόλης, θα με ενοχλεί η βροχή που πέφτει λέφτερη από ψηλά και θα τρέχω να κρυφτώ κάτω απ' τα περβάζια της καθημερινότητας για να μη μ' αγγίξει και με μπολιάσει με λίγο ουρανό...
Κώστας Θερμογιάννης
Ανακτήθηκε από το Διδίκτυο, "το βιβλίοnet" (2017): https://tovivlio.net/%CE%91%CF%80-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%AC%CE%B8%CF%85%CF%81%CE%BF/
........................
Βιογραφικό Σημείωμα:
Ο Κώστας Θερμογιάννης γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1973. Ζει με την
οικογένειά του κι εργάζεται στη Λαμία. Ασχολείται με τη γραφή και την
ανάγνωση ενώ στις αρχές του 2013 δημιούργησε τον δικτυακό τόπο
τοβιβλίο.net. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά λογοτεχνικά
διαδικτυακά περιοδικά. Άρθρα του δημοσιεύονται στον έντυπο πολιτικό τύπο
καθώς και σε ηλεκτρονικές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες. Έχει γράψει τα
βιβλία "Παράδρομος στο χρόνο" (2013), "Ταντίνιο, το χαμογελαστό κοχύλι"
(2014), "Ο δάσκαλος και ο καθρέφτης" (2015) και "Ελένη" (2017) ενώ έχει
συμμετάσχει σε πολλές συλλογικές εκδόσεις. Διατηρεί την ιστοσελίδα
thermoyiannis.gr.
Πηγή: βιβλιοnet
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Γ':
1) Ποια στοιχεία μας δίνει το κείμενο για τη ζωή του ήρωα; Ποιο πιστεύετε πως είναι το ζήτημα που τον απασχολεί περισσότερο; (Μονάδες 15)
2) Τι θα μπορούσατε να υποθέσετε σε σχέση με το παρελθόν του ήρωα σύμφωνα με το κείμενο και πώς αυτό το παρελθόν επηρεάζει τη σημερινή του κατάσταση; (Μονάδες 15)
3) Ποια συναισθήματα προκαλεί στην ήρωα η εμφάνιση του νεαρού ζευγαριού; Υιοθετεί θετική ή αρνητική στάση απέναντί τους; (Μονάδες 15)
4) Στο κείμενο αξιοποιείται η τεχνική του εσωτερικού μονολόγου. Με δεδομένο ότι ο εσωτερικός μονόλογος αποτελεί μια αφηγηματική τεχνική που φέρνει στην επιφάνεια μια αδιάκοπη ροή σκέψεων, εικόνων, αναμνήσεων, συνειρμών και εντυπώσεων, γιατί, κατά τη γνώμη σας, επιλέγεται αυτός ο αφηγηματικός τρόπος στο συγκεκριμένο κείμενο; (Μονάδες 15)
5) Ποιο ρηματικό πρόσωπο κυριαρχεί στο κείμενο; Τι μπορείτε να καταλάβετε από τη χρήση του συγκεκριμένου προσώπου για το ρόλο του αφηγητή;(Μονάδες 15)
6) Στο κείμενο δεσπόζει ο εκφραστικός τρόπος της παρομοίωσης. Αφού εντοπίσετε τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα, να εξηγήσετε τον ρόλο της. (Μονάδες 15)
7) «...καμιά φορά και τη βροχή που πέφτει λέφτερη απ' τον ουρανό και καταλήγει στο σκούρο δρόμο, προσπαθώντας μάταια να τον ξεπλύνει». Η παραπάνω φράση επαναλαμβάνεται στο κείμενο. Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι ο συγγραφέας την επαναλαμβάνει; Πώς σχετίζεται αυτή η φράση με τα συναισθήματα και την ψυχολογία του κεντρικού ήρωα; (Μονάδες 15)
8) Να ερμηνεύσετε τον τίτλο του διηγήματος, εξηγώντας, παράλληλα, και το ρόλο που παίζει το παράθυρο του κεντρικού ήρωα στη ζωή του. Να λάβετε υπόψη σας και τους αντίστοιχους κειμενικούς δείκτες. (Μονάδες 15)
9) Ποιο νομίζετε ότι είναι το κεντρικό θέμα που θέτει το διήγημα; Από πού το συμπεραίνετε; Να επισημάνετε συγκεκριμένα χωρία. (Μονάδες 15)
10) Να σχολιάσετε σε ένα κείμενο 150 - 200 λέξεων το βασικό θέμα που πραγματεύεται το διήγημα, εστιάζοντας ιδιαίτερα στα συναισθήματα που βιώνει ο κεντρικός ήρωας. (Μονάδες 15)
11) Υποθέστε ότι ο κεντρικός ήρωας αποφασίζει να γράψει μια επιστολή σ' έναν παλιό του φίλο, με τον οποίο είχε για καιρό χαθεί και πληροφορήθηκε πρόσφατα τη διεύθυνσή του, θέλοντας να αποκαταστήσει τη μεταξύ τους επικοινωνία. Να γράψετε την επιστολή αυτή, μπαίνοντας στη θέση του κεντρικού ήρωα. (Μονάδες 15)
6) Στο κείμενο δεσπόζει ο εκφραστικός τρόπος της παρομοίωσης. Αφού εντοπίσετε τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα, να εξηγήσετε τον ρόλο της. (Μονάδες 15)
7) «...καμιά φορά και τη βροχή που πέφτει λέφτερη απ' τον ουρανό και καταλήγει στο σκούρο δρόμο, προσπαθώντας μάταια να τον ξεπλύνει». Η παραπάνω φράση επαναλαμβάνεται στο κείμενο. Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι ο συγγραφέας την επαναλαμβάνει; Πώς σχετίζεται αυτή η φράση με τα συναισθήματα και την ψυχολογία του κεντρικού ήρωα; (Μονάδες 15)
8) Να ερμηνεύσετε τον τίτλο του διηγήματος, εξηγώντας, παράλληλα, και το ρόλο που παίζει το παράθυρο του κεντρικού ήρωα στη ζωή του. Να λάβετε υπόψη σας και τους αντίστοιχους κειμενικούς δείκτες. (Μονάδες 15)
9) Ποιο νομίζετε ότι είναι το κεντρικό θέμα που θέτει το διήγημα; Από πού το συμπεραίνετε; Να επισημάνετε συγκεκριμένα χωρία. (Μονάδες 15)
10) Να σχολιάσετε σε ένα κείμενο 150 - 200 λέξεων το βασικό θέμα που πραγματεύεται το διήγημα, εστιάζοντας ιδιαίτερα στα συναισθήματα που βιώνει ο κεντρικός ήρωας. (Μονάδες 15)
11) Υποθέστε ότι ο κεντρικός ήρωας αποφασίζει να γράψει μια επιστολή σ' έναν παλιό του φίλο, με τον οποίο είχε για καιρό χαθεί και πληροφορήθηκε πρόσφατα τη διεύθυνσή του, θέλοντας να αποκαταστήσει τη μεταξύ τους επικοινωνία. Να γράψετε την επιστολή αυτή, μπαίνοντας στη θέση του κεντρικού ήρωα. (Μονάδες 15)
