ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - ΧΑΣΜΑ ΤΩΝ ΓΕΝΕΩΝ - ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΓΕΡΟΙ - [ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΓΕΡΟΥ ΠΟΙΗΤΗ]

 Ενότητα: Αναπαραστάσεις του διαφορετικού Άλλου

 

ΚΕΙΜΕΝΟ

 

[Απολογισμός ενός γέρου ποιητή]

 

Όταν ήμουνα νέος

μού 'λεγαν θα ΄ρθει γρήγορα

η νίκη των αγγέλων

Αχ! Πόσο πίστεψα, πόσο πίστεψα

και να που τώρα γίνηκα γέρος.

Ο χρόνος των νέων 

είναι σαν μια τούφα

που όλο μπρος στα μάτια

πέφτει

κι ό,τι απομένει

στους γέρους

είναι πολύ βαρύ

και κοντό

να το ξεσηκώσει ο αέρας.

 

Κι αναρωτιούνται για το βασικό

γι' αυτό που αξίζει

ακόμα να δοθείς,

βλέπουν τα λίγα

που έπραξαν

στο μονοπάτι το μυσαρό

που αφήνουν.

Η σκιά πιότερο απ' το λάφυρο

φτωχοί μου άνθρωποι 

για το μέλλον

που σε κανένα δεν ανήκει

μικροί μου που παίζετε στο δρόμο

παιδιά τι ανείπωτη συμπόνια

έχω για σας. 

Βλέπω ό,τι μπροστά σας στέκει

για κρίμα, για αίμα, για κιότεμα,

δεν θα 'χετε τίποτα νοήσει

απ' τις αυταπάτες μας,

τίποτα μάθει

απ' τα βήματά μας

τα λαθεμένα.

Σε τίποτα δεν θα σας έχουμε

χρειαστεί

θα πρέπει με τη σειρά σας

να πληρώσετε το τίμημα, -

- Κοιτώ τους ώμους σας

να κυρτώνουν

Στο μέτωπό σας

τις ρυτίδες της ρουτίνας.

Louis Aragon,

 

Αποσπάσματα από τους «Ποιητές» (Les poètes, 1960) (Paris, 1967)

Μετάφραση: Στάθης Λειβαδάς

Ανακτήθηκε από το Διαδίκτυο: http://www.poiein.gr/2014/09/22/louis-aragon-ie-dhiecoyo-ioon-adhssiaoni-ooueco-eaeaaauo/

 

❆

...........................

 

Βιογραφικό σημείωμα: 

 

    Ο Λουί Αραγκόν γεννήθηκε το 1897 στο Νεγύ-συρ-Σεν και πέθανε το 1982 στο Παρίσι. Ξεκίνησε ιατρικές σπουδές αλλά τις εγκατέλειψε και αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία. Το 1917 γνωρίζεται με τον Μπρετόν και τον Σουπώ. Το 1919 εκδίδουν το περιοδικό "Litterature". Το 1920 προσχωρούν στο κίνημα του ντανταϊσμού, απ' όπου αποχωρούν το 1922. Ένα χρόνο αργότερα πρωτοστατούν στη δημιουργία του σουρεαλιστικού κινήματος. Τα κυριότερα έργα της σουρεαλιστικής περιόδου του Αραγκόν είναι η ποιητική συλλογή "Le mouvement perpetuel" (1925), το μυθιστόρημα "Le paysan de Paris" (1926), και η συλλογή δοκιμίων "Traite du style" (1928). Το 1926 προσχώρησε στο Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, όπου παρέμεινε ως το θάνατο του. Το 1928 γνωρίστηκε με την 'Ελσα Τριολέ. Από το 1930 ως το 1932 πραγματοποίησε διάφορα ταξίδια στη Σοβιετική Ένωση. Το 1932 ήρθε σε ρήξη με τους σουρεαλιστές. Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έλαβε ενεργό μέρος στη γαλλική αντίσταση και υπήρξε από τους πρωτεργάτες στην παράνομη έκδοση του περιοδικού "Les Lettres Franaises", το οποίο διηύθυνε και μεταπολεμικά ως το 1972. Το 1957 τιμήθηκε με το βραβείο Λένιν. Από το υπόλοιπο ποικίλο και εκτενές έργο του αξίζει να αναφερθούν: οι ποιητικές συλλογές "Le creve-coeur", 1941· "Les yeux d' Elsa", 1942· "Le fou d' Elsa", 1963· τα μυθιστορήματα "La Semaine Sainte", 1958· "Blanche ou l'oubli", 1967 και η συλλογή δοκιμίων "J' abats mon jeu", 1963. Ελληνικές μεταφράσεις: "Μ' ανοιχτά χαρτιά" (Τίτος Πατρίκιος, 1965)' "Σκλαβιά και μεγαλείο" (Κοσμάς Πολίτης, 1986) · "Ο παριζιάνος χωρικός" (Στέφανος Κουμανούδης, 1986) κ.ά.

 

Πηγή: βιβλιοnet 

 

 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

 

ΘΕΜΑ Γ' (Μονάδες 15):

1) Ποια είναι τα συναισθήματα του ποιητικού υποκειμένου για τους εκπροσώπους της γενιάς του και για τους νέους; Να λάβετε υπόψη στην απάντησή σας και την εναλλαγή των ρηματικών προσώπων που παρατηρείται και στα τρία αποσπάσματα (150 - 200 λέξεις).

 

2) Αξιολογώντας τα ρηματικά πρόσωπα που κυριαρχούν στα αποσπάσματα καθώς και τους υπόλοιπους κειμενικούς δείκτες, ποια στάση φαίνεται να υιοθετεί το ποιητικό υποκείμενο τόσο απέναντι στα γηρατειά και τους εκπροσώπους της γενιάς του όσο και απέναντι στους νέους (150 - 200 λέξεις);

 

3) Ποιοι είναι οι προβληματισμοί του ποιητικού υποκειμένου σε σχέση με το θέμα του γήρατος; Ο "απολογισμός" που κάνει για τη ζωή του είναι θετικός ή αρνητικός; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας, λαμβάνοντας υπόψη και τους αντίστοιχους κειμενικούς δείκτες (150 - 200 λέξεις).

 

4) Λαμβάνοντας υπόψη και την εναλλαγή των ρηματικών προσώπων που παρατηρείται στα τρία αποσπάσματα, προσπαθήστε να εντοπίσετε ποιο είναι το κεντρικό θέμα που απασχολεί τον ποιητή (150 - 200 λέξεις).

 

5) Ποιο είναι το κύριο θέμα που απασχολεί τον ποιητή στα παραπάνω αποσπάσματα; Πώς αναδεικνύεται αυτό μέσα από τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά του (150 - 200 λέξεις);

 

6) Ποια είναι τα συναισθήματα που εκφράζει το ποιητικό υποκείμενο απέναντι στους νέους; Είναι δικαιολογημένα  πιστεύετε; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (150 - 200 λέξεις).

 

7) Ποιο είναι το βασικό θέμα που θίγουν τα παραπάνω ποιητικά αποσπάσματα; Να γράψετε ένα κείμενο 150 - 200 λέξεων, στο οποίο θα παρουσιάζετε την άποψή σας γι' αυτό.

 

8) «...Ο χρόνος των νέων / είναι σαν μια τούφα / που όλο μπρος στα μάτια / πέφτει / κι ό,τι απομένει / στους γέρους / είναι πολύ βαρύ / και κοντό /να το ξεσηκώσει ο αέρας....»: Τι νομίζετε πως θέλει να εκφράσει ο ποιητής με τους παραπάνω στίχους; Πώς σχετίζονται με το βασικό θέμα που τον απασχολεί και στα τρία ποιητικά αποσπάσματα (150 - 200 λέξεις);

 

9) (Δημιουργική γραφή): Ο Λουί Αραγκόν ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού υπερρεαλισμού. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της υπερρεαλιστικής ποίησης είναι η απόλυτη ελευθερία στο λεξιλόγιο, οι απρόσμενοι συνδυασμοί λέξεων και η χρήση λέξεων από οποιαδήποτε περιοχή του προφορικού ή του γραπτού λόγου, δοκιμάστε να "φτιάξετε" ένα δικό σας ποίημα με την τεχνική της blackout poetry. 

   Στο απόσπασμα κειμένου (μη λογοτεχνικού), που δίνεται παρακάτω, κυκλώστε ή τονίστε μ' έντονη γραφή όσες λέξεις μπορούν, κατά τη γνώμη σας, ν' αποτελέσουν το "σώμα" του ποιήματός σας, μαυρίζοντας ή σβήνοντας όλες εκείνες που δεν χρειάζεστε. Ως παράδειγμα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εικόνα που ακολουθεί.

 ΚΕΙΜΕΝΟ

 

«...Το δείχνουν, κατ’ αρχάς, οι στατιστικές, που κατεβάζουν ηλικιακά τον μέσο όρο των νοσούντων: στην Αθήνα είναι πια τα 37 έτη και στη Θεσσαλονίκη τα 28. Το δείχνουν επίσης τα κυβερνητικά μέτρα, κυρίως η απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 12.30 μέχρι τις 5 τα ξημερώματα. Ενα μέτρο, το οποίο προφανώς δεν αφορά τίποτε φουκαράδες, φαλακρούς πενηντάρηδες, που τρέχουν πάνω – κάτω όλη μέρα σαν τον Βέγγο, φορτωμένοι σαν τα γαϊδούρια από τις έγνοιες· αφορά την ευτυχή στην αμεριμνησία της πιτσιρικαρία. Οι αυτοσχέδιες συναθροίσεις στις πλατείες και τα κρυφά πάρτι (αυτά τουλάχιστον δεν είναι θρύλος, όπως τα κρυφά σχολειά) είναι μία ήπια μορφή σύγκρουσης των γενεών. Δεν θα έλεγα ότι η σύγκρουση αυτή μας ήλθε σαν την περίφημη εκείνη κεραμίδα που χτύπησε το κεφάλι του Πύρρου. Οι ειδικοί προειδοποιούσαν από νωρίς για τον κίνδυνο κόπωσης των νέων, εφόσον αυτή η ιστορία τραβούσε σε μάκρος. Να όμως που έφθασε η ώρα και συνέβη: οι νέοι κουράστηκαν και αδιαφορούν.

   Δεν είναι τίποτε πρωτόγνωρο, όλοι έχουμε υπάρξει νέοι – το πρόβλημα είναι ότι μετά προσπαθούμε να ξεχάσουμε, οπότε είναι δύσκολο, όταν χρειαστεί, να θυμηθούμε πώς ήταν η νεότητα. Δύσκολο να νιώσουμε ξανά τη φυσική ανωτερότητά της. Την ψευδαίσθηση δηλαδή ότι ο χρόνος, που τρέχει απελπιστικά αργά, είναι ατελείωτος, ότι το μέλλον, που αργεί, είναι αχανές. Η ευρωστία της νεότητας, σε συνδυασμό με την απουσία της πείρας, κάνουν αδύνατο να συλλάβεις τον θάνατο, το τέλος της ζωής, ως πραγματικότητα. Πάντα ήταν έτσι και δεν νομίζω ότι πρόκειται να αλλάξει. Και είναι κάτι, βέβαια, που έχει και την ανάποδη πλευρά του: η άγνοια του θανάτου κάνει τους νέους εξαιρετικούς πολεμιστές, υπό συνθήκες ακραίου φανατισμού...»

(Από το Διαδίκτυο)