Κείμενο 1
Γιατί η μοναξιά επηρεάζει τόσο τους νέους;
Όταν είσαι
νέος, υποτίθεται ότι δεν νιώθεις μόνος, όμως η αλήθεια είναι ότι η
μοναξιά απασχολεί τους νέους περισσότερο από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα.
(1) Το 2010, το Ίδρυμα Ψυχικής Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας διαπίστωσε ότι η μοναξιά ήταν ένα πρόβλημα που απασχολούσε περισσότερο τις ηλικίες μεταξύ 18 έως 34 ετών σε σχέση με τους ανθρώπους άνω των 55 ετών. [...]
(2) Η μοναξιά στους ηλικιωμένους βελτιώνεται σταδιακά, καθώς φιλανθρωπικά ιδρύματα βοηθούν τους ανθρώπους να επανασυνδεθούν με τον κόσμο. Τι γίνεται όμως με εμάς τους υπόλοιπους; Τι είναι αυτό που δεν έχουμε δει και δεν έχουμε συζητήσει; Για να μπορέσουμε να εξετάσουμε τη μοναξιά σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα –των νέων– πρέπει να δούμε τη συνολική εικόνα. Να κοιτάξουμε τριγύρω.
(3) «Η μοναξιά είναι μια επιδημία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κατάσταση της εκάστοτε κοινωνίας», λέει η Δρ. Jay Watts, κλινική ψυχολόγος. «Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα αναπαράγει τον ατομικισμό και στρέφεται κατά των χαλαρών σχέσεων». Αυτές οι χαλαρές σχέσεις –ο γιατρός που μας ξέρει για χρόνια, ο δάσκαλος που έχει τον χρόνο να μας μάθει προσωπικά– «θυσιάζονται στον βωμό της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης», όπως λέει η ίδια.
(4) Η έμφαση που δίνεται στην αυτάρκεια στην κοινωνία μας, είναι τεράστια. «Παντού μας λένε ότι θα τα καταφέρουμε μέσω του ανταγωνισμού, της ιδιοτέλειας και του ακραίου ατομικισμού», ισχυρίστηκε ο συγγραφέας George Monbiot. Πιστεύει ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει γεννήσει τη μοναξιά και είναι δύσκολο να διαφωνήσουμε με αυτό.
(5) Τα μέλη της Generation Υ είναι δέσμια των επισφαλών μισθωτηρίων και συχνά συγκατοικούν με αγνώστους. Είναι ένας φριχτός φαύλος κύκλος. «Οι millennials αναγκάζονται να μετακομίζουν συχνά υπό την τυραννία των ιδιοκτητών, οι οποίοι αδιαφορούν για το γεγονός ότι η δημιουργία δεσμών ενός ατόμου με την τοπική κοινότητα, προάγει τις καθημερινές κοινωνικές σχέσεις που είναι απαραίτητες για να νιώσουμε ότι ανήκουμε κάπου και ως εκ τούτου να μην αισθανόμαστε μοναξιά», λέει η Watts. Δεν έχουμε την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουμε σπίτια και να κάνουμε παιδιά και, αν δεν είμαστε άνεργοι, βρισκόμαστε σε μια αγορά εργασίας που έχει στηθεί εις βάρος μας, παίρνοντας πολύ χαμηλότερους μισθούς από τους προκατόχους μας. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Μια κατάσταση αέναης εφηβείας - συχνά, ενώ έχουμε κλείσει τα 30. Μερικοί αναγκάζονται να επιστρέψουν στο σπίτι των γονιών τους. Η κοινωνία μάς υποχρεώνει να επιδιώκουμε την αυτάρκεια, όμως αυτή ακριβώς η κοινωνία στην οποία μεγαλώσαμε μας κόβει τα φτερά. Μας κρατά μακριά τον έναν από τον άλλο. Έχουμε ξεχάσει πώς να κάνουμε φίλους. [...]
(6) Τα χρήματα είναι ένα τεράστιο εμπόδιο, όμως. Αν δεν έχεις μια υψηλόμισθη δουλειά, πλούσια οικογένεια ή έναν ευκατάστατο σύντροφο, η ζωή σου μπορεί να είναι απλώς οριακή επιβίωση. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τρυπώνει η μοναξιά στη ζωή μας. Αν γίνεις γονέας, το διακύβευμα είναι ακόμη μεγαλύτερο. [...] Οι καταναλωτικές εικόνες με τις οποίες βομβαρδιζόμαστε, μας λένε ότι ένα μωρό σημαίνει μόνο κουδουνίστρες και γλυκές φωνούλες. Η πραγματικότητα είναι συχνά πολύ πιο σκληρή, δύσκολη και απίστευτα μοναχική και έρχεσαι αντιμέτωπος μαζί της μέσα σε ένα δωμάτιο με ένα μικρό ανθρωπάκι στο κέντρο, για το οποίο θέλεις να κάνεις ό,τι καλύτερο. Ειδικά αν μεγαλώνεις το παιδί μόνος ή ζεις με επίδομα ανεργίας, αδυνατώντας να έχεις πρόσβαση σε όσα έχουν οι πλούσιοι.
(7) Η έμφαση στη σημασία του «εγώ» είναι συχνά η ρίζα του προβλήματος. Οι έρευνες δείχνουν ότι η μοναξιά μάς πονάει στα κύτταρά μας. Πολλά μοντέλα ψυχολογίας συμφωνούν ότι γεννιόμαστε μια προδιάθεση να δημιουργούμε δεσμούς. Η κοινωνική επαφή μπορεί να ελαττώσει τον σωματικό πόνο, όμως ο κοινωνικός πόνος αποτελεί επίσης μια εξελικτική λειτουργία, που μας κάνει να αναζητάμε την επαφή. Η επιβίωση των κοινωνικών θηλαστικών εξαρτάται από τη σύναψη ισχυρών δεσμών με την αγέλη. Η περιθωριοποίηση και η απομόνωση ενός ζώου, το κάνει εύκολη λεία για τον θηρευτή του.
(8) Αν και πηγαίνει κόντρα στη φύση του είδους μας, το να παραδέχεσαι ότι
δεν σου αρέσει να είσαι μόνος, έχει γίνει αξιολύπητο. Ειδικά όταν είσαι
νέος, τότε που κανονικά θα έπρεπε να ήσουν «εκεί έξω» - ό,τι και αν
σημαίνει αυτό το «εκεί έξω». [...]
(9) Ο κοινωνιολόγος Robert S. Weiss αναγνώρισε έξι κοινωνικές ανάγκες, η μη ικανοποίηση των οποίων συμβάλλει στη δημιουργία του αισθήματος της μοναξιάς: ανάγκη για δεσμό, ανάγκη για κοινωνική ενσωμάτωση, ανάγκη παροχής φροντίδας, ανάγκη για επιβεβαίωση της προσωπικής αξίας, ανάγκη για αξιόπιστη συμμαχία και ανάγκη για καθοδήγηση σε αγχώδεις καταστάσεις. Ο Weiss επηρεάστηκε από τη θεωρία της προσκόλλησης και το έργο του ψυχολόγου John Bowlby στα τέλη της δεκαετίας του '50. Ο Bowlby πίστευε ότι οι σχέσεις προσκόλλησης παίζουν καθοριστικό ρόλο στον άνθρωπο, από «την κούνια έως τον τάφο». Οι σχέσεις προσκόλλησης που δημιουργούμε ως βρέφη, λοιπόν, επηρεάζουν και τις μετέπειτα σχέσεις που έχουμε –ή που δεν έχουμε– ως ενήλικες. Αν δεν μοιραζόμαστε τα βάρη της ζωής, η μοναξιά είναι αναπόφευκτη. Ο κοινωνικός στιγματισμός για τα άτομα που το παραδέχονται ανοιχτά αυτό, είναι τεράστιος.
(10) Ο στιγματισμός είναι προσάναμμα για τη μοναξιά. Παρ' όλο που από μόνη της δεν αποτελεί ψυχική διαταραχή, ξέρουμε ότι η κατάθλιψη και το άγχος αυξάνουν τις πιθανότητες να νιώσουμε μοναξιά και αυτό με τη σειρά του μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην ψυχική υγεία. [...]
(11) Είναι εύκολο να κατηγορήσει κανείς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την επιδημία μοναξιάς στους νέους. [...] Τα social media, ισχυρίζεται η Watts, «δυσκολεύουν όλο και περισσότερο τους ανθρώπους να ανεχτούν τον συμβιβασμό και την απογοήτευση που συνοδεύουν τις μακροχρόνιες καθημερινές σχέσεις, πράγμα που μας παρασύρει έξω από το σταθερό περιβάλλον που μας παρέχουν οι κοινωνικοί δεσμοί». [...] Το να μην έχεις σύντροφο σημαίνει συχνά ότι θα σου κάνουν κήρυγμα για το ότι «πρέπει να μάθουμε να μένουμε μόνοι μας», ειδικά αν ένας χωρισμός είναι πρόσφατος. Η αναζήτηση συντρόφου τη στιγμή που θα έπρεπε να «φροντίζεις τον εαυτό σου», αποδοκιμάζεται. [...]
(12) Τι κάνουμε λοιπόν; Ο Monbiot λέει ότι, για να αντιμετωπιστεί η μοναξιά, απαιτείται «η επανεκτίμηση μιας ολόκληρης κοσμοθεωρίας». Τίποτα το σπουδαίο, δηλαδή. Όμως έχει δίκιο, όταν λέει ότι, από όλες τις φαντασιώσεις των ανθρώπων, «η ιδέα ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι, είναι η πιο παράλογη και ίσως η πιο επικίνδυνη». [...]
O Έντουαρντ Χόπερ (1882-1967)
υπήρξε ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του ρεαλισμού στην
αμερικανική τέχνη του μεσοπολέμου. Από το 1900 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, ζώντας την καθημερινότητα της μεγαλύτερης μητρόπολης
των Η.Π.Α.
Κείμενο 3 (Φωτογραφία)
(1) Το 2010, το Ίδρυμα Ψυχικής Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας διαπίστωσε ότι η μοναξιά ήταν ένα πρόβλημα που απασχολούσε περισσότερο τις ηλικίες μεταξύ 18 έως 34 ετών σε σχέση με τους ανθρώπους άνω των 55 ετών. [...]
(2) Η μοναξιά στους ηλικιωμένους βελτιώνεται σταδιακά, καθώς φιλανθρωπικά ιδρύματα βοηθούν τους ανθρώπους να επανασυνδεθούν με τον κόσμο. Τι γίνεται όμως με εμάς τους υπόλοιπους; Τι είναι αυτό που δεν έχουμε δει και δεν έχουμε συζητήσει; Για να μπορέσουμε να εξετάσουμε τη μοναξιά σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα –των νέων– πρέπει να δούμε τη συνολική εικόνα. Να κοιτάξουμε τριγύρω.
(3) «Η μοναξιά είναι μια επιδημία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κατάσταση της εκάστοτε κοινωνίας», λέει η Δρ. Jay Watts, κλινική ψυχολόγος. «Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα αναπαράγει τον ατομικισμό και στρέφεται κατά των χαλαρών σχέσεων». Αυτές οι χαλαρές σχέσεις –ο γιατρός που μας ξέρει για χρόνια, ο δάσκαλος που έχει τον χρόνο να μας μάθει προσωπικά– «θυσιάζονται στον βωμό της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης», όπως λέει η ίδια.
(4) Η έμφαση που δίνεται στην αυτάρκεια στην κοινωνία μας, είναι τεράστια. «Παντού μας λένε ότι θα τα καταφέρουμε μέσω του ανταγωνισμού, της ιδιοτέλειας και του ακραίου ατομικισμού», ισχυρίστηκε ο συγγραφέας George Monbiot. Πιστεύει ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει γεννήσει τη μοναξιά και είναι δύσκολο να διαφωνήσουμε με αυτό.
(5) Τα μέλη της Generation Υ είναι δέσμια των επισφαλών μισθωτηρίων και συχνά συγκατοικούν με αγνώστους. Είναι ένας φριχτός φαύλος κύκλος. «Οι millennials αναγκάζονται να μετακομίζουν συχνά υπό την τυραννία των ιδιοκτητών, οι οποίοι αδιαφορούν για το γεγονός ότι η δημιουργία δεσμών ενός ατόμου με την τοπική κοινότητα, προάγει τις καθημερινές κοινωνικές σχέσεις που είναι απαραίτητες για να νιώσουμε ότι ανήκουμε κάπου και ως εκ τούτου να μην αισθανόμαστε μοναξιά», λέει η Watts. Δεν έχουμε την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουμε σπίτια και να κάνουμε παιδιά και, αν δεν είμαστε άνεργοι, βρισκόμαστε σε μια αγορά εργασίας που έχει στηθεί εις βάρος μας, παίρνοντας πολύ χαμηλότερους μισθούς από τους προκατόχους μας. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Μια κατάσταση αέναης εφηβείας - συχνά, ενώ έχουμε κλείσει τα 30. Μερικοί αναγκάζονται να επιστρέψουν στο σπίτι των γονιών τους. Η κοινωνία μάς υποχρεώνει να επιδιώκουμε την αυτάρκεια, όμως αυτή ακριβώς η κοινωνία στην οποία μεγαλώσαμε μας κόβει τα φτερά. Μας κρατά μακριά τον έναν από τον άλλο. Έχουμε ξεχάσει πώς να κάνουμε φίλους. [...]
(6) Τα χρήματα είναι ένα τεράστιο εμπόδιο, όμως. Αν δεν έχεις μια υψηλόμισθη δουλειά, πλούσια οικογένεια ή έναν ευκατάστατο σύντροφο, η ζωή σου μπορεί να είναι απλώς οριακή επιβίωση. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τρυπώνει η μοναξιά στη ζωή μας. Αν γίνεις γονέας, το διακύβευμα είναι ακόμη μεγαλύτερο. [...] Οι καταναλωτικές εικόνες με τις οποίες βομβαρδιζόμαστε, μας λένε ότι ένα μωρό σημαίνει μόνο κουδουνίστρες και γλυκές φωνούλες. Η πραγματικότητα είναι συχνά πολύ πιο σκληρή, δύσκολη και απίστευτα μοναχική και έρχεσαι αντιμέτωπος μαζί της μέσα σε ένα δωμάτιο με ένα μικρό ανθρωπάκι στο κέντρο, για το οποίο θέλεις να κάνεις ό,τι καλύτερο. Ειδικά αν μεγαλώνεις το παιδί μόνος ή ζεις με επίδομα ανεργίας, αδυνατώντας να έχεις πρόσβαση σε όσα έχουν οι πλούσιοι.
(7) Η έμφαση στη σημασία του «εγώ» είναι συχνά η ρίζα του προβλήματος. Οι έρευνες δείχνουν ότι η μοναξιά μάς πονάει στα κύτταρά μας. Πολλά μοντέλα ψυχολογίας συμφωνούν ότι γεννιόμαστε μια προδιάθεση να δημιουργούμε δεσμούς. Η κοινωνική επαφή μπορεί να ελαττώσει τον σωματικό πόνο, όμως ο κοινωνικός πόνος αποτελεί επίσης μια εξελικτική λειτουργία, που μας κάνει να αναζητάμε την επαφή. Η επιβίωση των κοινωνικών θηλαστικών εξαρτάται από τη σύναψη ισχυρών δεσμών με την αγέλη. Η περιθωριοποίηση και η απομόνωση ενός ζώου, το κάνει εύκολη λεία για τον θηρευτή του.
(9) Ο κοινωνιολόγος Robert S. Weiss αναγνώρισε έξι κοινωνικές ανάγκες, η μη ικανοποίηση των οποίων συμβάλλει στη δημιουργία του αισθήματος της μοναξιάς: ανάγκη για δεσμό, ανάγκη για κοινωνική ενσωμάτωση, ανάγκη παροχής φροντίδας, ανάγκη για επιβεβαίωση της προσωπικής αξίας, ανάγκη για αξιόπιστη συμμαχία και ανάγκη για καθοδήγηση σε αγχώδεις καταστάσεις. Ο Weiss επηρεάστηκε από τη θεωρία της προσκόλλησης και το έργο του ψυχολόγου John Bowlby στα τέλη της δεκαετίας του '50. Ο Bowlby πίστευε ότι οι σχέσεις προσκόλλησης παίζουν καθοριστικό ρόλο στον άνθρωπο, από «την κούνια έως τον τάφο». Οι σχέσεις προσκόλλησης που δημιουργούμε ως βρέφη, λοιπόν, επηρεάζουν και τις μετέπειτα σχέσεις που έχουμε –ή που δεν έχουμε– ως ενήλικες. Αν δεν μοιραζόμαστε τα βάρη της ζωής, η μοναξιά είναι αναπόφευκτη. Ο κοινωνικός στιγματισμός για τα άτομα που το παραδέχονται ανοιχτά αυτό, είναι τεράστιος.
(10) Ο στιγματισμός είναι προσάναμμα για τη μοναξιά. Παρ' όλο που από μόνη της δεν αποτελεί ψυχική διαταραχή, ξέρουμε ότι η κατάθλιψη και το άγχος αυξάνουν τις πιθανότητες να νιώσουμε μοναξιά και αυτό με τη σειρά του μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην ψυχική υγεία. [...]
(11) Είναι εύκολο να κατηγορήσει κανείς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την επιδημία μοναξιάς στους νέους. [...] Τα social media, ισχυρίζεται η Watts, «δυσκολεύουν όλο και περισσότερο τους ανθρώπους να ανεχτούν τον συμβιβασμό και την απογοήτευση που συνοδεύουν τις μακροχρόνιες καθημερινές σχέσεις, πράγμα που μας παρασύρει έξω από το σταθερό περιβάλλον που μας παρέχουν οι κοινωνικοί δεσμοί». [...] Το να μην έχεις σύντροφο σημαίνει συχνά ότι θα σου κάνουν κήρυγμα για το ότι «πρέπει να μάθουμε να μένουμε μόνοι μας», ειδικά αν ένας χωρισμός είναι πρόσφατος. Η αναζήτηση συντρόφου τη στιγμή που θα έπρεπε να «φροντίζεις τον εαυτό σου», αποδοκιμάζεται. [...]
(12) Τι κάνουμε λοιπόν; Ο Monbiot λέει ότι, για να αντιμετωπιστεί η μοναξιά, απαιτείται «η επανεκτίμηση μιας ολόκληρης κοσμοθεωρίας». Τίποτα το σπουδαίο, δηλαδή. Όμως έχει δίκιο, όταν λέει ότι, από όλες τις φαντασιώσεις των ανθρώπων, «η ιδέα ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι, είναι η πιο παράλογη και ίσως η πιο επικίνδυνη». [...]
(13) Ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο
δεν πρόκειται να αλλάξει εν μία νυκτί. Ενδεχομένως, αυτό δεν θα γίνει
μέσα σε μία γενιά. Επομένως, πρέπει να σκεφτόμαστε σε μικρότερη κλίμακα,
στην καθημερινότητά μας. Πρέπει να εκφράζουμε τη μοναξιά μας, να έχουμε
επίγνωση των καταστάσεων που βιώνουν οι υπόλοιποι και του τρόπου με τον
οποίο καλλιεργείται η μοναξιά. Πρέπει να ξεπερνάμε την αμηχανία μας και
να τηλεφωνούμε σε ανθρώπους που ξέρουμε ότι θέλουν να μας ακούσουν.
Στις ρίζες της μοναξιάς μας βρίσκεται αυτό που η Watts αποκαλεί «το
χαμένο βασικό κίνητρο» - με άλλα λόγια, η αίσθηση του να ανήκουμε σε μια
κοινότητα που μας αναγνωρίζει ως μέλη της και νοιάζεται για εμάς. Αυτό
είναι που πρέπει να θυμόμαστε.
Eleanor Morgan
(Άρθρο, ελαφρώς διασκευασμένο, από το VICE UK.) Aνακτήθηκε από το Διαδίκτυο - VICE (2017): https://www.vice.com/gr/article/gvmqgb/giati-h-mona3ia-ephreazei-toso-toys-neoys
Κείμενο 2 (Πίνακας ζωγραφικής)
Edward Hopper, Room in Brooklyn, 1932
Έντουαρντ Χόπερ, Δωμάτιο στο Μπρούκλιν, 1932
Κύριο θέμα του είναι η αμερικάνικη μεγαλούπολη όπου, κατά τον σύγχρονό
του συγγραφέα Sinclair Lewis, «η ανία γίνεται θεός». Στις ανώνυμες
προσόψεις από τούβλο, στους νυχτερινούς ερημικούς δρόμους, στις
επιγραφές neon και τους σωλήνες του γκαζιού, στα μπαρ, τους
κινηματογράφους, τα γραφεία, τα δωμάτια των ξενοδοχείων και τα
βενζινάδικα ανακαλύπτει και μορφοποιεί την κοινοτοπία και την αδυναμία
φυγής του καθημερινού ανθρώπου της μαζικής κοινωνίας που, όταν
απεικονίζεται, μοιάζει με ξύλινη απαθή κούκλα σε μια ανήσυχη,
μελαγχολική ατμόσφαιρα.
Στους πίνακες του εκφράζει τη μοναξιά, την αποξένωση και την έλλειψη
επικοινωνίας που χαρακτηρίζουν τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου της
βιομηχανικής εποχής στις μεγαλουπόλεις.
Ο
Έντουαρντ Χόπερ φιλοτέχνησε το πορτραίτο των ανθρωπίνων σχέσεων της
Αμερικής, στην ανατολή του περασμένου αιώνα. Επέμεινε στη μοναξιά και
την μελαγχολία που κουβαλούν οι ψυχές των ανθρώπων που παραμένουν ξένοι
σε αυτήν την ζωή. Ζωγράφισε την αλήθεια.
Πηγή: Homo Universalis: http://homouniversalisgr.blogspot.com/2015/05/edward-hopper.html
❆
Φλοριάν Ντε Λας, Φωτογραφία από το project «Inside Views» (2015)
Εντονα φώτα, πολύβουοι δρόμοι, κόσμος που πηγαινοέρχεται. Κι όμως, σε αυτό το σκηνικό- κοινό στις περισσότερες μεγαλουπόλεις του πλανήτη- οι άνθρωποι νιώθουν την απόλυτη μοναξιά.
Αυτό προσπάθησε να καταγράψει με το φακό της η Φλοριάν Ντε Λας, δημιουργώντας το πρότζεκτ «Inside Views». Η Γαλλίδα φωτογράφος ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο. Όπου πήγαινε, έβρισκε παρόμοιες σκηνές μοναξιάς, πίσω από τα έντονα φώτα της πόλης.
Αυτό προσπάθησε να καταγράψει με το φακό της η Φλοριάν Ντε Λας, δημιουργώντας το πρότζεκτ «Inside Views». Η Γαλλίδα φωτογράφος ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο. Όπου πήγαινε, έβρισκε παρόμοιες σκηνές μοναξιάς, πίσω από τα έντονα φώτα της πόλης.
Πηγή: iefimerida: https://www.iefimerida.gr/news/218194/i-monaxia-toy-anthropoy-sta-pio-polysyhnasta-meri-yperohes-fotografies-poy-prokaloyn
❆
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Α':
1) Να αποδώσετε συνοπτικά σε μια παράγραφο 100 - 120 λέξεων τις απόψεις της αρθρογράφου (ΚΕΙΜΕΝΟ 1) σε σχέση με το ρόλο των χρημάτων ως αιτία της μοναξιάς στους νέους (παράγραφοι 3 - 6). (Μονάδες 15)
2) Να συνοψίσετε τις απόψεις της αρθρογράφου (ΚΕΙΜΕΝΟ 1) σε σχέση με τις ψυχολογικές αιτίες του φαινομένου της μοναξιάς στους νέους (100 - 120 λέξεις) (παράγραφοι 7 - 11). (Μονάδες 15)
ΘΕΜΑ Β':
1) Να ελέγξετε την ορθότητα ή το λάθος, σύμφωνα με το ΚΕΙΜΕΝΟ 1, των παρακάτω προτάσεων σημειώνοντας Σ (Σωστό) ή Λ (Λάθος). Να αιτιολογήσετε κάθε επιλογή σας σε μια σύντομη παράγραφο παραπέμποντας και στο κείμενο. (Μονάδες 10)
α) Το πρόβλημα της μοναξιάς στους ηλικιωμένους μειώνεται, διότι βρίσκουν στήριξη από τις οικογένειές τους.
β) Σημαντικό ρόλο στην αύξηση της μοναξιάς ανάμεσα στους νέους παίζει και ο νεοφιλευλευθερισμός.
γ) Αυτοί που αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της καταναλωτικής κοινωνίας και νιώθουν, συνεπώς, πιο ευάλωτοι απέναντι στη μοναξιά είναι οι νέοι γονείς.
δ) Οι άνθρωποι, από την ενηλικίωσή τους και μετά, δεν έχουν την ανάγκη να ζουν μαζί με άλλους ανθρώπους, οπότε αντιμετωπίζουν και τη μοναξιά ως μια απολύτως φυσική κατάσταση.
ε) Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτείνουν το αίσθημα της μοναξιάς των νέων ανθρώπων.
2) Για ποιο λόγο, σύμφωνα με την αρθρογράφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1, μειώνεται η μοναξιά στους ηλικιωμένους; (Μονάδες 10)
3) Με ποια επιχειρήματα προσπαθεί η αρθρογράφος του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 να αποδείξει ότι το φαινόμενο της μοναξιάς στις μέρες μας είναι εντονότερο στις νεαρότερες ηλικίες; (Μονάδες 15)
4) Για ποιο λόγο, σύμφωνα με την αρθρογράφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτείνουν το φαινόμενο της μοναξιάς στους νέους;
(Μονάδες 10)
5) Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί η αρθρογράφος στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1 προκειμένου να πείσει τους αναγνώστες της; Να δώσετε ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση. (Μονάδες 15)
6) Να εντοπίσετε: α) το πρόβλημα που απασχολεί την αρθρογράφο στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1, β) τα επιχειρήματά της και γ) το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει. (Μονάδες 15)
7) Στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1 γίνεται συχνή αναφορά στα γραφόμενα ειδικών επιστημόνων. Να ερμηνεύσετε την επιλογή αυτή της αρθρογράφου. (Μονάδες 10)
8) Να προσέξετε τον τρόπο με τον οποίο η αρθρογράφος στην ένατη παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 παρουσιάζει την επιχειρηματολογία της. Πετυχαίνει, κατά τη γνώμη σας, να τεκμηριώσει τις απόψεις της; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 10)
9) Σε ποιο αναγνωστικό κοινό απευθύνεται, κατά τη γνώμη σας, το ΚΕΙΜΕΝΟ 1 και ποιος είναι ο σκοπός του; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 15)
10) «Είναι εύκολο να κατηγορήσει κανείς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την επιδημία μοναξιάς στους νέους» (ΚΕΙΜΕΝΟ 1). Αξιοποιώντας την παραπάνω περίοδο ως θεματική, να την αναπτύξετε σε παράγραφο 100 - 120 λέξεων με τους τρόπους της αιτιολόγησης και του παραδείγματος. (Μονάδες 10)
11) Ποιο είναι το ρηματικό πρόσωπο που κυριαρχεί στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1; Να ερμηνεύσετε την επιλογή της αρθρογράφου, λαμβάνοντας υπόψη τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε το συγκεκριμένο άρθρο. (Μονάδες 15)
12) Στη δεύτερη (2) παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 η αρθρογράφος διατυπώνει κάποια ερωτήματα. Σε τι αποσκοπεί με την επιλογή της συγκεκριμένης διατύπωσης; Να λάβετε υπόψη και το ρηματικό πρόσωπο που υιοθετείται. (Μονάδες 10)
13) (ΚΕΙΜΕΝΟ 1): Να αιτιολογήσετε τη χρήση:
α) των εισαγωγικών στη φράση: «Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα αναπαράγει τον ατομικισμό και στρέφεται κατά των χαλαρών σχέσεων» (§ 3),
β) της διπλής παύλας στη φράση «Για να μπορέσουμε να εξετάσουμε τη μοναξιά σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα –των νέων– πρέπει να δούμε τη συνολική εικόνα». (Μονάδες 10)
14) Nα γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις (υπογραμμίζονται και στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1), λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία που έχουν στο κείμενο: διαπίστωσε, προάγει, αέναης, ελαττώσει, παρέχουν. (Μονάδες 10)
15) Για καθεμιά από τις παρακάτω υπογραμμισμένες λέξεις να γράψετε μία πρόταση ή μία περίοδο, στην οποία η λέξη θα χρησιμοποιείται δηλωτικά. (Μονάδες 10)
α) Αυτές οι χαλαρές σχέσεις ... θυσιάζονται στον βωμό της αποτελεσματικότητας...
β) Πιστεύει ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει γεννήσει τη μοναξιά...
γ) Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τρυπώνει η μοναξιά στη ζωή μας.
δ) Αν δεν μοιραζόμαστε τα βάρη της ζωής...
ε) Στις ρίζες της μοναξιάς μας βρίσκεται αυτό που η Watts αποκαλεί «το χαμένο βασικό κίνητρο»...
16) Στην έβδομη (7) παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 η αρθρογράφος χρησιμοποιεί μια αναλογία. Να την εντοπίσετε και να την αναλύσετε λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα ερωτήματα:
α) Ποια είναι τα δύο σκέλη της αναλογίας, δηλαδή η περιγραφόμενη έννοια και η έννοια που παρουσιάζει αναλογίες προς αυτή;
β) Ποιες είναι οι ομοιότητες μεταξύ των εννοιών;
γ) Σε τι αποσκοπεί η αρθρογράφος με την επιλογή της συγκεκριμένης διατύπωσης; (Μονάδες 15)
17) Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το κοινό θέμα που πραγματεύονται τα ΚΕΙΜΕΝΑ 2 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία); Ποιες ομοιότητες και διαφορές παρατηρείτε; Η απάντησή σας να περιέχεται σε μια παράγραφο 80 - 100 λέξεων και να αναπτύσσετε με σύγκριση-αντίθεση. (Μονάδες 15)
18) Ποια συναισθήματα σάς δημιουργεί η παρατήρηση των ΚΕΙΜΕΝΩΝ 2 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία); (Μονάδες 10)
19) Τι παρουσιάζονται να κάνουν τα πρόσωπα στα ΚΕΙΜΕΝΑ 1 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία); Πιστεύετε πως η ενασχόλησή τους αυτή βοηθά στην αντιμετώπιση της μοναξιάς τους; (Μονάδες 10)
20) Να συσχετίσετε το ΚΕΙΜΕΝΟ 1 με τα ΚΕΙΜΕΝΑ 2 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία) και να σχολιάσετε τη διαφορά στις απόψεις των δημιουργών τους απέναντι στο θέμα της μοναξιάς. Με ποια "οπτική" πραγματεύονται τα τρία κείμενα το φαινόμενο της μοναξιάς στις μεγαλουπόλεις;
ΘΕΜΑ Δ' (ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ):
Επιχειρηματολογικό κείμενο - άρθρο αναρτημένο στην ιστοσελίδα του σχολείου
Ρόλος: Τελειόφοιτος Λυκείου
Αποδέκτες: Ευρύ κοινό
Αποδέκτες: Μέλη της τοπικής κοινωνίας
1) Να ελέγξετε την ορθότητα ή το λάθος, σύμφωνα με το ΚΕΙΜΕΝΟ 1, των παρακάτω προτάσεων σημειώνοντας Σ (Σωστό) ή Λ (Λάθος). Να αιτιολογήσετε κάθε επιλογή σας σε μια σύντομη παράγραφο παραπέμποντας και στο κείμενο. (Μονάδες 10)
α) Το πρόβλημα της μοναξιάς στους ηλικιωμένους μειώνεται, διότι βρίσκουν στήριξη από τις οικογένειές τους.
β) Σημαντικό ρόλο στην αύξηση της μοναξιάς ανάμεσα στους νέους παίζει και ο νεοφιλευλευθερισμός.
γ) Αυτοί που αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της καταναλωτικής κοινωνίας και νιώθουν, συνεπώς, πιο ευάλωτοι απέναντι στη μοναξιά είναι οι νέοι γονείς.
δ) Οι άνθρωποι, από την ενηλικίωσή τους και μετά, δεν έχουν την ανάγκη να ζουν μαζί με άλλους ανθρώπους, οπότε αντιμετωπίζουν και τη μοναξιά ως μια απολύτως φυσική κατάσταση.
ε) Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτείνουν το αίσθημα της μοναξιάς των νέων ανθρώπων.
2) Για ποιο λόγο, σύμφωνα με την αρθρογράφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1, μειώνεται η μοναξιά στους ηλικιωμένους; (Μονάδες 10)
3) Με ποια επιχειρήματα προσπαθεί η αρθρογράφος του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 να αποδείξει ότι το φαινόμενο της μοναξιάς στις μέρες μας είναι εντονότερο στις νεαρότερες ηλικίες; (Μονάδες 15)
4) Για ποιο λόγο, σύμφωνα με την αρθρογράφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτείνουν το φαινόμενο της μοναξιάς στους νέους;
(Μονάδες 10)
5) Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί η αρθρογράφος στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1 προκειμένου να πείσει τους αναγνώστες της; Να δώσετε ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση. (Μονάδες 15)
6) Να εντοπίσετε: α) το πρόβλημα που απασχολεί την αρθρογράφο στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1, β) τα επιχειρήματά της και γ) το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει. (Μονάδες 15)
7) Στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1 γίνεται συχνή αναφορά στα γραφόμενα ειδικών επιστημόνων. Να ερμηνεύσετε την επιλογή αυτή της αρθρογράφου. (Μονάδες 10)
8) Να προσέξετε τον τρόπο με τον οποίο η αρθρογράφος στην ένατη παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 παρουσιάζει την επιχειρηματολογία της. Πετυχαίνει, κατά τη γνώμη σας, να τεκμηριώσει τις απόψεις της; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 10)
9) Σε ποιο αναγνωστικό κοινό απευθύνεται, κατά τη γνώμη σας, το ΚΕΙΜΕΝΟ 1 και ποιος είναι ο σκοπός του; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 15)
10) «Είναι εύκολο να κατηγορήσει κανείς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την επιδημία μοναξιάς στους νέους» (ΚΕΙΜΕΝΟ 1). Αξιοποιώντας την παραπάνω περίοδο ως θεματική, να την αναπτύξετε σε παράγραφο 100 - 120 λέξεων με τους τρόπους της αιτιολόγησης και του παραδείγματος. (Μονάδες 10)
11) Ποιο είναι το ρηματικό πρόσωπο που κυριαρχεί στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1; Να ερμηνεύσετε την επιλογή της αρθρογράφου, λαμβάνοντας υπόψη τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε το συγκεκριμένο άρθρο. (Μονάδες 15)
12) Στη δεύτερη (2) παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 η αρθρογράφος διατυπώνει κάποια ερωτήματα. Σε τι αποσκοπεί με την επιλογή της συγκεκριμένης διατύπωσης; Να λάβετε υπόψη και το ρηματικό πρόσωπο που υιοθετείται. (Μονάδες 10)
13) (ΚΕΙΜΕΝΟ 1): Να αιτιολογήσετε τη χρήση:
α) των εισαγωγικών στη φράση: «Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα αναπαράγει τον ατομικισμό και στρέφεται κατά των χαλαρών σχέσεων» (§ 3),
β) της διπλής παύλας στη φράση «Για να μπορέσουμε να εξετάσουμε τη μοναξιά σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα –των νέων– πρέπει να δούμε τη συνολική εικόνα». (Μονάδες 10)
14) Nα γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις ακόλουθες λέξεις (υπογραμμίζονται και στο ΚΕΙΜΕΝΟ 1), λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία που έχουν στο κείμενο: διαπίστωσε, προάγει, αέναης, ελαττώσει, παρέχουν. (Μονάδες 10)
15) Για καθεμιά από τις παρακάτω υπογραμμισμένες λέξεις να γράψετε μία πρόταση ή μία περίοδο, στην οποία η λέξη θα χρησιμοποιείται δηλωτικά. (Μονάδες 10)
α) Αυτές οι χαλαρές σχέσεις ... θυσιάζονται στον βωμό της αποτελεσματικότητας...
β) Πιστεύει ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει γεννήσει τη μοναξιά...
γ) Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί τρυπώνει η μοναξιά στη ζωή μας.
δ) Αν δεν μοιραζόμαστε τα βάρη της ζωής...
ε) Στις ρίζες της μοναξιάς μας βρίσκεται αυτό που η Watts αποκαλεί «το χαμένο βασικό κίνητρο»...
16) Στην έβδομη (7) παράγραφο του ΚΕΙΜΕΝΟΥ 1 η αρθρογράφος χρησιμοποιεί μια αναλογία. Να την εντοπίσετε και να την αναλύσετε λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα ερωτήματα:
α) Ποια είναι τα δύο σκέλη της αναλογίας, δηλαδή η περιγραφόμενη έννοια και η έννοια που παρουσιάζει αναλογίες προς αυτή;
β) Ποιες είναι οι ομοιότητες μεταξύ των εννοιών;
γ) Σε τι αποσκοπεί η αρθρογράφος με την επιλογή της συγκεκριμένης διατύπωσης; (Μονάδες 15)
17) Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το κοινό θέμα που πραγματεύονται τα ΚΕΙΜΕΝΑ 2 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία); Ποιες ομοιότητες και διαφορές παρατηρείτε; Η απάντησή σας να περιέχεται σε μια παράγραφο 80 - 100 λέξεων και να αναπτύσσετε με σύγκριση-αντίθεση. (Μονάδες 15)
18) Ποια συναισθήματα σάς δημιουργεί η παρατήρηση των ΚΕΙΜΕΝΩΝ 2 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία); (Μονάδες 10)
19) Τι παρουσιάζονται να κάνουν τα πρόσωπα στα ΚΕΙΜΕΝΑ 1 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία); Πιστεύετε πως η ενασχόλησή τους αυτή βοηθά στην αντιμετώπιση της μοναξιάς τους; (Μονάδες 10)
20) Να συσχετίσετε το ΚΕΙΜΕΝΟ 1 με τα ΚΕΙΜΕΝΑ 2 (Πίνακας ζωγραφικής) και 3 (Φωτογραφία) και να σχολιάσετε τη διαφορά στις απόψεις των δημιουργών τους απέναντι στο θέμα της μοναξιάς. Με ποια "οπτική" πραγματεύονται τα τρία κείμενα το φαινόμενο της μοναξιάς στις μεγαλουπόλεις;
ΘΕΜΑ Δ' (ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ):
Επιχειρηματολογικό κείμενο - άρθρο αναρτημένο στην ιστοσελίδα του σχολείου
Ρόλος: Τελειόφοιτος Λυκείου
Αποδέκτες: Ευρύ κοινό
ΘΕΜΑ: Στην εποχή μας όλο και περισσότερο γίνεται αισθητή η ανθρώπινη μοναξιά. Μολονότι περιστοιχιζόμαστε από χιλιάδες ανθρώπους, η επικοινωνία γίνεται δυσκολότερη. α) Σε ποιες αιτίες οφείλεται, κατά τη γνώμη σας, το φαινόμενο της μοναξιάς; β) Ποιος είναι ο αντίκτυπός του στον ατομικό και κοινωνικό βίο; Να αξιοποιήσετε στο άρθρο σας
στοιχεία από το Κείμενο 1. (300 λέξεις). (Μονάδες 30)
❋
Επιχειρηματολογικό
κείμενο - Ομιλία σε Πολιτιστικό Κέντρο της περιοχής σας
Ρόλος: Τελειόφοιτος Λυκείου
Αποδέκτες: Μέλη της τοπικής κοινωνίας
ΘΕΜΑ: α) Ποιες είναι οι επιπτώσεις της μοναξιάς στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση και στις διαπροσωπικές σχέσεις; β) Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορεί να "αποκατασταθεί" η ανθρώπινη επικοινωνία στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή μας; Να αξιοποιήσετε στην ομιλία σας
στοιχεία από το Κείμενο 1 (300 λέξεις). (Μονάδες 30)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου